مدل‌سازی منحنی تداوم جریان ماهانه به‌روش رگرسیون غیرخطی برای حوضه‌های بدون آمار استان اردبیل

Abstract

منحنی تداوم جریان (FDC) بیان‌گر توزیع فراوانی جریان آب در یک بازه زمانی است که به‌طور گسترده‌ در هیدرولوژی برای ارزیابی طیف‌های مختلف کاربرد جریان آب رودخانه‌ها استفاده می‌شود. لذا، توسعه یک مدل و روش مناسب برای برآورد آن در حوضه‌های فاقد آمار ضروری است. در همین راستا، در پژوهش حاضر، از مدل‌سازی مبتنی بر رگرسیون غیرخطی، برای تهیه FDC بر اساس داده‌های دبی جریان آب (مترمکعب بر ثانیه) و بارش (میلی‌متر) در دوره آماری 1381-1392، مساحت (کیلومترمربع) و شیب متوسط (درصد) حوضه‌های بالادست مربوط به 30 ایستگاه استان اردبیل استفاده شد. برای تحلیل رگرسیون غیرخطی، حدود 70 و 30 درصد ایستگاه‌ها به ترتیب برای واسنجی و اعتبارسنجی در نظر گرفته شدند. توسعه مدل برآورد FDC شامل چندین مرحله ازجمله بی‌بعد کردن داده‌های جریان دبی، نرمال‌سازی، تعریف پارامترهای معادلات رگرسیون غیرخطی و محاسبه چارک‌ها بوده است. درنهایت پس از آزمون رابطه‌های مختلف، رابطه Q=0.00002385(AP)0.571S0.845 با در نظر گرفتن تمام متغیرهای ورودی با ضریب تعیین (R2) برابر با 78/0 و میانگین قدر مطلق خطا (MAE) برابر با 021/0 به‌عنوان رابطه نهایی برای مدل‌سازی FDC در حوضه‌های فاقد آمار معرفی شد.