بررسی مصرف سموم حشره کش شیمیایی جهت کنترل ناقلین در یگان های نظامی منتخب

Abstract

زمینه و هدف: انواع مختلفی از بندپایان و جوندگان به وفور در نقاط مختلف کشور وجود دارند که از نظر پزشکی و بهداشت دارای اهمیت هستند. برای کنترل موثر این ناقلین و مخازن بیماری­‌ها نیاز است کارکنان بهداشت واحدهای نظامی اطلاعات دقیق و کاملی از روش­‌های مختلف کنترل داشته باشند تا براساس آن به برنامه‌­ریزی و ارائه راهکارهای مناسب بپردازند. لذا، هدف از این مطالعه بررسی وضعیت کاربرد سموم حشره‌­کش شیمیایی به عنوان یکی از روش‌­های پرکاربرد جهت کنترل ناقلین در یگان­‌های نظامی منتخب می‌­باشد. روش‌ها: این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی بود که در سال 1400-1399 در بین مسئولین و کارکنان بهداشت رده­‌های منتخب برخی یگان­‌های نظامی انجام شد. براساس هماهنگی‌­های صورت گرفته برای 30 یگان مجوز تکمیل پرسشنامه صادر گردید. از روش‌­های آماری توصیفی برای تجزیه و تحلیل داده­‌ها استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که از بین روش­‌های مبارزه با حشرات و جوندگان، روش شیمیایی بیشترین استفاده را داشته است. بیشترین حشره‌­کش­‌های مورد استفاده از گروه کلره شامل ددت و کلردان بود. در این مطالعه، 42/10% از مدیران بهداشتی یگان­‌های نظامی از اصول کنترل ناقلین و کابرد سموم حشره­‌کش آگاهی لازم را داشتند. به‌­طور کلی 36/22% از آن‌­ها از مهارت‌­های کافی برای کنترل عملیاتی ناقلین برخوردار بودند و 47/52% نیز به اصول ایمنی در کنترل ناقلین آشنا بوده و موارد ایمنی را در کنترل ناقلین رعایت می‌­کردند. همچنین پروتکل جامع در خصوص نحوه تهیه، توزیع و کاربرد سموم حشره­‌کش و رعایت اصول ایمنی وجود نداشت. نتیجه‌گیری: در مجموع میزان آگاهی، مهارت و رعایت نکات ایمنی در بین مسئولین و کارکنان بهداشت رده‌­های منتخب یگان‌­های نظامی مورد مطالعه در سطح مطلوب یا قابل قبول نبوده است. تدوین پروتکل جامع در خصوص تهیه، نگهداری و کاربرد سموم حشره­‌کش و برگزاری دوره­‌های آموزشی بلند‌مدت و کوتاه‌مدت در بین کارکنان بهداشتی یگان­‌های نظامی در راستای افزایش دانش و مهارت­‌های آن­‌ها توصیه می­‌شود.