بررسی شیوع واسکولیت روماتوییدی و تعیین ریسک فاکتورهای آن در بیماران روماتوییدی مراجعه‌کننده به درمانگاه روماتولوژی بیمارستان شریعتی طی سال‌های 98-88

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: بیماری روماتوئید یک بیماری التهابی سیستمیک با علت ناشناخته است که علاوه بر درگیری مفاصل می‌تواند تظاهرات خارج مفصلی با درگیری هر ارگانی داشته باشد. وجود تظاهرات خارج مفصلی با پیش‌آگهی بد و افزایش مرگ‌و‌میر همراه است. ریسک فاکتورهای واسکولیت روماتوییدی شامل طول مدت بیماری، وجود ندول روماتویییدی، مصرف سیگار، RF با تیتر بالا و استعداد ژنتیکی هست. مطالعه­ی مشابهی در ایران در خصوص شیوع واسکولیت روماتوییدی و ریسک فاکتورهای آن انجام نشده است و اینکه با فهمیدن ریسک فاکتورهای قابل‌تغییر می‌توان بروز بیماری را کنترل کرد، این مطالعه انجام گرفت. مواد و روش‌ کار: 460 بیمار مبتلا به آرتریت روماتوئید موردمطالعه قرار گرفت و افراد دارای واسکولیت روماتوییدی مشخص شدند. هر دو گروه ازنظر جنس، مصرف سیگار، ندول روماتوییدی، آنتی‌بادی RF و Anti CCP موردبررسی و آنالیز توصیفی قرار گرفتند و ارتباط آن‌ها با آزمون دقیق فیشر یا کا-اسکور بررسی شد. علاوه بر این گروه واسکولیت ازنظر فعالیت بیماری بر اساس DAS-28 و واکنشگرهای فاز حاد مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: از 460 بیمار، 6 بیمار (1.3 درصد) واسکولیت روماتوییدی داشتند (3 نفر مرد و 3 نفر زن). متوسط طول مدت بیماری در زمان ابتلا به واسکولیت 12.83 سال بود. از این تعداد 3 نفر مونونوریت مولتیپلکس (50 درصد)، دو نفر اسکلریت (33 درصد) و یک بیمار واسکولیت جلدی (6/16 درصد) داشتند. هیچ‌کدام از بیماران ندول زیر جلدی نداشتند. یک نفر از 6 بیمار سیگاری بود (16.7 درصد). متوسط ESR در افراد واسکولیتی 63.16 mm/h و میانگین CRP 37.0 mg/L بود. آنتی‌بادی Anti CCP در 4 نفر مثبت (80 درصد) و یک نفر منفی بود. آنتی‌بادی RF در 5 نفر مثبت (100 درصد) و یک نفر ثبت نشده بود. میانگین فعالیت بیماری بر اساس DAS-28 در 4 بیمار از 6 بیمار برابر با 3.73 بود. بحث و نتیجه‌گیری: در این مطالعه میزان شیوع واسکولیت روماتوییدی 3/1 درصد برآورد شده است و ازنظر آماری ارتباط معنی‌داری بین واسکولیت روماتوییدی و وجود ندول روماتوییدی، مصرف سیگار، وجود اتوآنتی‌بادی RF و Anti CCP وجود نداشت. این امر می‌تواند ناشی از حجم کم نمونه در گروه واسکولیتی باشد