نقش سلول‌های بنیادی در درمان بیماری‌های ایسکمیک قلبی: مطالعه مروری

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: بیماری‌های قلبی- عروقی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل مرگ‌ومیر در جهان است که یک‌سوم کل مرگ‌ومیرهای روزانه را به خود اختصاص داده است. امروزه درمان از طریق سلول‌های بنیادی به‌عنوان یکی از روش‌های نوپا و مطمئن در درمان بیمارهای ایسکمیک قلبی و عروق خون محیطی مطرح‌ شده است. رهیافت‌های مبتنی بر درمان‌های با سلول‌های بنیادی به‌منظور افزایش و یا بهبود میزان خون‌رسانی (رگ­زایی) به نواحی آسیب‌دیده بافت قلب مدنظر متخصصین بالین و علوم پایه است. نشان داده ‌شده است که سلول‌های بنیادی چند توانه و سلول‌های بنیادی و پیش­سازهای مشتق از بافت‌های مختلف ازجمله مغز استخوان می‌توانند با افزایش توان رگ‌زایی باعث برگشت فعالیت فیزیولوژیک اندام‌های ایسکمیک گردند. مواد و روش کار: تحقیق حاضر یک مطالعه مروری توصیفی بوده و مقالات متعدد نمایه شده در پایگاه‌های علمی PubMed، ISI و Scopus در خصوص نقش مؤثر سلول­های بنیادی از منابع گوناگون در تحریک روند رگ­زایی در بافت آسیب‌دیده قلبی با تکیه‌بر مکانیسم­های ترمیمی انجام شده است. علاوه بر این سعی شده است که توان سلول‌های بنیادی در افزایش و یا بهبود وضعیت رگ‌زایی در شرایط ایسکمیک ازنظر مکانیسم پایه‌ای مولکولی به نحو مؤثری توضیح داده شود. یافته ­ها: نشان داده شده است که سلول­های بنیادی از طریق روش­های ترشحی (پاراکرینی) و تمایز به رده سلولی آندوتلیال در افزایش میزان خون‌رسانی به ناحیه ایسکمیک قلبی مؤثر بوده و موجب تسریع روندترمیم نواحی آسیب‌دیده می­گردد. بحث و نتیجه ­گیری: استفاده از روش­های مبتنی بر درمان سلولی جهت افزایش میزان خون­رسانی به نواحی آسیب‌دیده قلبی به‌عنوان یک استراتژی کارآمد جهت بهبود عملکرد بافت قلبی می­باشد.