فشار مراقبتی و عوامل مرتبط با آن در مراقبین بیماران همودیالیزی: یک مطالعه توصیفی تحلیلی

Abstract

چکیده مقدمه: در بیماری با نارسایی کلیه لازم است خانواده اقدامات حمایتی را برای بیمار دیالیزی­اش چه در منزل و چه در مراکز سرپایی مثل بخش­های دیالیز بیمارستان انجام ­دهد. مراقبین این بیماران اغلب زمان زیادی را برای مراقبت از ایشان صرف می­کنند و خستگی و فشار مراقبتی زیادی را تحمل­ می­کنند. این مطالعه به منظورتعیین میزان فشار مراقبتی و عوامل مرتبط با آن در مراقبین بیماران همودیالیزی مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی رازی شهر رشت در سال 1392 انجام گرفت. روش کار: دراین مطالعه توصیفی تحلیلی، 154 مراقب بیمار همودیالیزی در مراجعه کننده به مرکزآموزشی درمانی رازی شهر رشت به روش نمونه­گیری تدریجی انتخاب شدند. داده­ها از طریق مصاحبه با تکمیل دو پرسشنامه­ی « فشار مراقبتی زاریت » و « عوامل فردی- اجتماعی بیمار و مراقب » جمع­آوری و با استفاده از نرم افزار آماری 22 spss و آزمون­های آماری توصیفی و استنباطی (تی مستقل، آنالیز واریانس یک­طرفه، ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن و مدل رگرسیون لوجستیک رتبه­ای ) تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: 7/74 درصد واحدهای موردپژوهش دارای فشار مراقبتی شدید هستند. بین میزان فشار مراقبتی با سن مراقب ( 005/0p =)، مدت مراقبت از بیمار (009/0p =)، تأهل مراقب (001/0 P =)، ابتلای مراقب به بیماری (003/0 P =)، نوع مسکن (048/0 P =)، زندگی با بیمار ( 001/0 P =)، تحصیلات مراقب (001/0 P =)، وضعیت درآمد (008/0p=)، نسبت با بیمار (017/0p=)، توان بیمار (0001/0p=)، نیاز مراقبتی بیمار (0001/0p=) وعضو انجمن دیالیز بودن (003/0p=) ارتباط معنی­دار آماری مشاهده شد. جهت مشخص نمودن اثر پیشگویی کننده­ی متغیرهای فردی-اجتماعی بیمار و مراقب از مدل رگرسیون لوجستیک استفاده گردید و نتایج نشان داد که متغیرهای تاهل مراقب، زندگی با بیمار، توان بیمار و مدت مراقبت از بیمار با فشار مراقبتی مراقبین ارتباط معناداری دارد. نتیجه­ گیری: در این مطالعه یافته­ها نشان داد برخی عوامل فردی- اجتماعی مانند تاهل مراقب، زندگی با بیمار، توان بیمار و مدت مراقبت از بیمار با فشار مراقبتی مراقبین ارتباط معنی دار داشته و پیشگویی کننده­ی فشار مراقبتی می باشند. توصیه می شود به مراقبینی که دارای این شرایط می باشند توجه بیشتری از نظر بررسی فشار مراقبتی و اقدامات مورد نیاز جهت کاهش فشارها، صورت گیرد.