تخمین اثرات رفاهی توزیع کالای کوپنی

Abstract

تامین نیاز مصرفی خانوارها به ویژه طبقات کم‌درآمد به کالاهای اساسی همواره از دغدغه‌های سیاست‌گذاران بوده است. در این تحقیق با استفاده از داده‌های طرح هزینه و درآمد خانوار، اثرات رفاهی توزیع سه کالای اساسیِ برنج، روعن و قند و شکر به صورت کالابرگ با سهمیه ثابتِ سرانهِ ماهانه برای سال‌های ۶۳ تا ۶۸ محاسبه شده است. نتایج حاکی از مصرف بیش از مقدار بهینه در شرایط سهمیه‌بندی است. یعنی به سبب اختلاف زیاد قیمت رسمی و آزاد، خانوارها مقادیری بیش از نیاز خود را مصرف می‌کرده‌اند و با حذف تدریجی سهمیه بندی تابع توزیع مصرف هر کالا با اعوجاج کمتری همراه بوده است. مهم‌تر آنکه توزیع نقدی یارانه‌ای که در قالب کاهش قیمت این سه کالا اعطا می‌شد، باعث افزایش اندک رفاه کل امّا افزایش چشم‌گیر رفاه پنجک کم‌درآمد می‌شود. به طوری که مجموع مطلوبیت کم‌درآمدترین پنجک بیش از ۵ درصد نسبت به توزیع سهمیه‎‌ای افزایش می‌یابد.