تأثیر پدیده نفرین برنده در نرخ‌شکنی بر تلاش حسابرس در انجام وظایف حسابرسی با استفاده از نظریه بازی‌ها

Abstract

هدف: نرخ‌شکنی یکی از مشکلات اساسی حرفه حسابرسی است که می‌تواند غیرعمدی (پدیده نفرین برنده) یا به‎صورت آگاهانه به‎عنوان رفتار عمدی برای بهره‎‎بردن از مزایای آینده باشد. پژوهش حاضر بر پدیده نفرین برنده تمرکز دارد و هدف آن، بررسی تأثیر پدیده نفرین برنده در نرخ‌شکنی بر تلاش حسابرس در انجام وظایف حسابرسی است. روش: این پژوهش، با بهره‌گیری از روش آزمایشگاهی و با استفاده از نظریه بازی‌ها انجام شد. تعداد 115 نفر با استفاده از روش نمونه در دسترس از جامعه آماری دانشجویان رشته حسابداری دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال 1399 انتخاب شد و این افراد در بازی‌ها شرکت کردند. بازی اول در شرایط ساده بازار حسابرسی و بازی دوم یک بازار حسابرسی با شرایط پیچیده است که ویژگی‎های مهم بازار خدمات حسابرسی را به‎لحاظ نظری در بر می‌گیرد. این بازی‌ها در نرم‌افزار Z-tree برنامه‌نویسی شدند. یافته‌ها: بر اساس نتایج، حسابرسان در هر دو بازار به‎طور میانگین قیمت‌هایی کمتر از راهبرد قیمت‌گذاری بدون ریسک تعادل نش پیشنهاد می‌کنند، این نتایج شواهدی بر اثبات وجود نفرین برنده در بازار حسابرسی است. همچنین، حسابرسانی که با زیان غیرمنتظره ناشی از نفرین برنده مواجه می‌شوند، به‎دنبال فرصتی برای سربه‎سر کردن آن هستند، بنابراین تصمیم می‌گیرند تلاش خود را در انجام وظایف حسابرسی کاهش دهند. نتیجه‌گیری: عدم اطمینان در هزینه حسابرسی به‎دلیل وقوع پدیده نفرین برنده، موجب نرخ‌شکنی می‌شود و این منبع نرخ‌شکنی کیفیت حسابرسی را تهدید می‌کند؛ اما هنگامی که حسابرسان، به‎ازای کیفیت پایین در دوره‌های قبل مجازات‌هایی را تجربه می‌کنند، کیفیت حسابرسی بهبود می‌یابد.