بررسی اثرات آنتی اکسیدانی هارمالین در موش های نر دیابتی شده با استرپتوزوتوسین نژاد NMRI

Abstract

سابقه و هدف: دیابت تیپ 2 رایج ترین اختلال در بخش درون ریز پانکراس و یک بیماری متابولیکی می باشد که می تواند در نتیجه کاهش ترشح انسولین یا عدم پاسخ بافت ها نسبت به انسولین و یا هر دو ایجاد شود. دیابت باعث ایجاد عوارضی از جمله استرس اکسیداتیو و پایین آمدن سطح فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی می شود. در پژوهش های انجام شده، مشخص شده که عصاره الکلی گیاه اسپند در روند بهبود بیماری دیابت موثر می باشد. هارمالین آلکالوئیدی است از عصاره گیاه اسپند، که دارای خواص آنتی اکسیدانی می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی از ۴۰ موش نر نژاد NMRI استفاده شد. موش ها به 5 گروه هشت تایی شامل کنترل (دریافت کننده آب و غذای معمولی)، دیابتی (موش هایی که با استرپتوزوتوسین دیابتی شدند و در طی آزمایش آب و غذای معمولی دریافت کردند.) ، شم (موش های دیابتی شده که در طی مراحل آزمایش فقط حلال هارمالین یعنی آب مقطر دریافت کردند)، گروه های تجربی ۱ و ۲ (موش های دیابتی شده که به ترتیب mg/kg۵۰ و mg/kg ۱۰۰ هارمالین به صورت درون صفاقی به مدت ۴ هفته دریافت کردند). برای القاء دیابت، استرپتوزوتوسین به میزان mg/kg 6۵ در دو نوبت تزریق شد. پس از گذشت یک هفته از تزریق استرپتوزوتوسین، مجددا از موش ها خونگیری شد و قند خون اندازه گیری شد. موش هایی که قند خون ناشتای آنها بالای mg/dL ۲۰۰ بود به عنوان موش های دیابتی درنظر گرفته شد. پس از اتمام دوره تیمار با هارمالین به مدت ۴ هفته، در گروه های تجربی ۱ و ۲، حیوانات به وسیله اتر بیهوش شده و خونگیری از همه گروه ها انجام شد. همچنین بافت پانکراس نیز جدا شد. میزان گلوکز، انسولین، کلسترول، HDL، LDL، مالون دی آلدئید (MDA)، آنزیم های سوپراکسیددسموتاز (SOD) و کاتالاز (CAT) نیز در سرم خون همه موش ها مورد سنجش قرار گرفت. با استفاده از روش وسترن بلات از بافت پانکراس به منظور سنجش تغییرات انسولین در موش های گروه کنترل، دیابتی، شم و گروه تجربی 1 و 2 نیز نمونه برداری انجام شد. نتایج: نتایج به دست آمده نشان داد که میزان انسولین، HDL، سوپراکسیددسموتاز و کاتالاز در گروه های تجربی ۱ و ۲ نسبت به گروه های دیابتی و شم، افزایش معنی داری (p<0.05) داشت و میزان گلوکز، MDA، LDL و کلسترول در گروه های تجربی ۱ و ۲ نسبت به گروه های دیابتی و شم کاهش معنی داری (p<0.05) را نشان داد. نتیجه گیری: به نظر می رسد که تیمار موش های دیابتی شده با هارمالین، می تواند باعث بهبود شرایط موش های دیابتی می شود.