مقاله علمی – پژوهشی:‌بررسی رشد، زنده مانی و بد‌شکلی ناشی از القاء تریپلوئیدی در ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان به‌وسیله شوک گرمایی

Abstract

وقوع بلوغ جنسی معمولاً باعث کاهش نرخ رشد بدنی می‌‌شود که امری نامطلوب برای پرورش‌‌دهندگان است. یکی از راهکارهای کنترل این امر، تولید ماهیان عقیم می‌باشد. در تکنیک ایجاد ماهیان تریپلوئید، به عنوان یکی از روش‌های عقیم‌سازی، آگاهی از توان ماهی‌ها در تحمل شرایط پر استرس محیط پرورش و بررسی میزان رشد، بازماندگی و بد‌شکلی ناشی از شوک بسیار مهم می‌‌باشد. در تحقیق حاضر، 3 تیمار برای القاء تریپلوئیدی با استفاده از شوک گرمایی در نظر گرفته شد. در تیمار A تخمها پس از گذشت 30 دقیقه از لقاح به مدت 15 دقیقه در آب با دمای 27 درجه سانتی‌گراد قرارگرفتند. در تیمار B شوک‌دهی 20 دقیقه پس از لقاح، به مدت 20 دقیقه و در دمای 26 درجه انجام گرفت و در تیمار C ، شوک‌دهی 40 دقیقه پس از لقاح، به مدت 10 دقیقه و در دمای 28 درجه انجام شد. یک گروه نیز (D) به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. بازدهی القاء تریپلوئیدی، در تیمار A برابر با 84% و در تیمار B برابر با 76% و در تیمار C برابر با 98% به‌دست آمد. نتایج حاصل از 10 مرحله بررسی رشد بچه ماهی‌ها، اختلاف معنی‌داری را تا 208 روز پس از تخم‌گشایی از خود نشان نداد (05/0≤p). میزان بازماندگی ماهیان تیمارها نیز در 7 مرحله مجزا مورد بررسی قرار گرفت که در مجموع، بازماندگی تیمار A برابر با 66%، بازماندگی تیمار B 81%، بازماندگی تیمار C 72% و بازماندگی گروه شاهد 86% به‌دست آمد. همچنین میزان لاروهای دارای بد‌شکلی و نقص ظاهری نیز از مرحله تخم‌گشایی تا شروع شنای فعال و تا رسیدن به وزن 200 میلی‌گرم در تیمارهای تریپلوئید بالاتر از تیمار شاهد بود (05/0>p). در مجموع، میزان بد شکلی در تیمار A برابر با 51/6 درصد، در تیمار B برابر با 65/7 درصد، در تیمار C 75/10 درصد و در گروه شاهد 6/0 درصد به‌دست آمد (05/0>p). در نهایت بالاترین میزان تریپلوئیدی و بد‌ریختی ناشی از آن در تیمار C و بیشترین بازماندگی در تیمارهای آزمایشی در تیمار B مشاهده شد، ولی تفاوتی در رشد تیمارها مشاهده نگردید.