الگوی ساختاری تاثیر سبک زندگی ارتقا دهنده‌ی سلامتی و تحمل پریشانی بر پذیرش درد مزمن در بیماران مبتلا به دردهای مزمن عضلانی-استخوانی: نقش میانجی درماندگی آموخته شده

Abstract

زمینه و هدف: دردهای مزمن عضلانی-استخوانی از رایج ترین ناراحتی های جوامع انسانی است که بروز و بهبودی آن علاوه بر علل پزشکی از عوامل روانشناختی نیز بسیار تاثیر پذیر است. هدف پژوهش حاضر تدوین الگویی ساختاری از روابط بین سبک زندگی ارتقا دهنده­ی سلامتی، تحمل پریشانی و درماندگی آموخته شده با پذیرش درد مزمن در بیماران مبتلا به دردهای مزمن عضلانی-استخوانی بود. مواد و روش­ها: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی و به شیوه الگوی معادلات ساختاری اجرا گردید. بدین منظور از بین بیماران مبتلا به دردهای مزمن عضلانی-اسکلتی شهر نجف آباد در تابستان 1399، 384 نفر طبق جدول مورگان به شیوه­ی نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه سبک زندگی ارتقا دهنده ی سلامتی (HPLQ)، تحمل پریشانی (TDQ)، پذیرش درد (CPAQ) و درماندگی آموخته شده (LHS) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS و AMOS استفاده گردید. یافته ها: مدل تحقیق دارای برازش مطلوبی بود و ساختار عاملی در نظر گرفته شده برای آن مطلوب بود. سبک زندگی ارتقا دهنده­ی سلامتی و تحمل پریشانی با یکدیگر و با پذیرش درد ارتباط مثبت و قوی داشتند. درماندگی آموخته شده با پذیرش درد مزمن ارتباطی نسبی و منفی داشت. همچنین درماندگی آموخته شده با سبک زندگی ارتقا دهنده­ی سلامتی و تحمل پریشانی ارتباط قوی و منفی داشت. از نقش میانجی­گری درماندگی آموخته شده نیز در ارتباط بین سبک زندگی ارتقا دهنده­ی سلامتی و تحمل پریشانی با پذیرش درد حمایت شد و ارتباط نسبی و منفی به دست آمد (05/0>P). نتیجه گیری: بهبود شاخص سبک زندگی ارتقا دهنده­ی سلامتی و تحمل پریشانی موجب بهبود پذیرش درد می گردد. در این میان درماندگی آموخته شده یک میانجی­گر مهم می باشد و کاهش آن ارتباط مثبتی با بهبود شاخص تحمل پریشانی و سبک زندگی ارتقا دهنده سلامتی دارد. واژه های کلیدی: سبک زندگی ارتقا دهنده­ی سلامتی، پذیرش درد، تحمل پریشانی، درماندگی آموخته شده، دردهای مزمن عضلانی-استخوانی.