تأثیر بند سارهای مشرف بر شهرستان گناباد در کاهش سیلاب‌های ایجادشده با دوره بازگشت‌های مختلف (مطالعه موردی: حوزه آبخیز ریاب)

Abstract

در کشورهای خشک و نیمه‌خشک مانند ایران که همواره به دلیل تنش‌های اقلیمی با مشکلات تأمین آب در بخش‌های مختلف مواجه می‌شوند، اهمیت مدیریت روان آب‌های سطحی ایجادشده در حوزه‌های آبخیز، بیش‌ازپیش مشخص می‌شود. ازجمله مؤلفه‌های مدیریت منابع آبی در هر منطقه‌ای، ابتکارات مردم ساکن در درون و اطراف حوزه‌های آبخیز بر اساس دانش بومی و تجربی خود می‌باشد. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر بندسارهای بومی موجود در حوزه آبخیز ریاب بر میزان کاهش سیلاب‌های حاصل از حداکثر بارش‌های 24 ساعته با دوره بازگشت‌های مختلف می‌باشد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که حجم سیلاب‌های ایجادشده حداکثر بارش‌های 24 ساعته بر اساس فرمول لیسی در دوره بازگشت‌های 2 و 5 ساله به ترتیب 35/5 و 17/7 میلیون مترمکعب و در دوره بازگشت‌های 10، 25، 50، 100، 200، 500 ساله به ترتیب 44/8، 09/10، 39/11، 73/12، 17/14، 21/16 میلیون مترمکعب می‌باشد. بندسارهای ایجادشده در منطقه با حجم سیل گیری 36/8 میلیون مترمکعب تأثیر بسیار زیادی در کنترل سیلاب‌های ایجادشده دارد به‌طوری‌که سیلاب‌های ایجادشده در اثر حداکثر بارش 24 ساعته در دوره بازگشت‌های 2 و 5 ساله به‌کلی کنترل می‌شود و روانابی از حوزه خارج نمی‌شود.