مقایسه اثربخشی درمان فراشناختی و درمان وجودی بر آستانه تحمل، امید به زندگی و رفتارهای خود مراقبتی زنان مبتلا به دیابت نوع دو

Abstract

مقدمه دیابت نوع دو یکی از بیماری‌های مزمن و ناتوان‌کننده است. اگرچه اثربخشی درمان‌های فراشناختی و وجودی بر عوامل روان‌شناختی مرتبط با این بیماری بررسی‌شده، اما توجه اندکی به مقایسه این دو روش شده است. ازاین‌رو پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان‌های فراشناختی و وجودی بر آستانه تحمل، امید به زندگی و رفتارهای خود مراقبتی زنان مبتلا به دیابت نوع دو انجام شد. مواد و روش‌ها این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان مبتلا به دیابت نوع دو بود که در نیمه دوم سال 1397 به مرکز دیابت فضل ابن شاذان شهر نیشابور مراجعه کردند. از بین آنان 60 نفر به شیوه در دسترس انتخاب و به‌تصادف در دو گروه آزمایش (درمان‌های فراشناختی و وجودی) و کنترل گمارده شدند. آن‌ها به مقیاس تاب‌آوری کانر و دیویدسون، مقیاس امید اسنایدر و همکاران و پرسشنامه فعالیت‌های خود مراقبتی در دیابت توبرت و گلاسکو پاسخ دادند. جهت تحلیل داده‌ها از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته‌ها نتایج پژوهش نشان داد که بین دو درمان فراشناختی و وجودی در افزایش آستانه تحمل و امید به زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو تفاوت وجود ندارد، اما درمان وجودی در افزایش رفتارهای خود مراقبتی مؤثرتر است. نتیجه‌گیری درمان‌های فراشناختی و وجودی نقش مهمی در افزایش آستانه تحمل و امید به زندگی و حتی رفتارهای خود مراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو دارند، ازاین‌رو می‌توان از این روش‌ها در کنار درمان‌های پزشکی استفاده کرد.