تدوين الگوي عوامل موثر بر توسعه ايمني و بهداشت شغلي با استفاده از مدلسازي ساختاري- تفسيري

Abstract

سابقه و هدف: بروز حوادث صنعتی و بیماری‌های شغلی در بیشتر موارد به تحمیل زیان‌های قابل‌توجه انسانی، زیست‌محیطی و اقتصادی می‌انجامد؛ بر همین اساس هدف این پژوهش تدوین الگوی عوامل مؤثر بر توسعه ایمنی و بهداشت شغلی بود. روش بررسی: این پژوهش از منظر هدف کاربردی و بر اساس روش انجام کار توصیفی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه شرکت‌های کوچک و متوسط تولیدی شهر تبریز بود. مقدار تمامی بارهای عاملی بزرگتر از 5/0 و از نظر آماری معنی‌دار بود که نشان دهنده روایی مناسب پرسشنامه بود. همچنین مقدار آلفای کرونباخ برای تمامی مولفه‌های اصلی بزرگتر از 7/0 محاسبه شد که نشان دهنده پایایی مناسب پرسشنامه بود. به‌منظور تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها ضمن استفاده از تحلیل عاملی تأییدی، از مدل‌سازی ساختاری- تفسیری در جهت تدوین الگوی عوامل مؤثر بر توسعه ایمنی و بهداشت شغلی استفاده‌شد. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش در بخش تحلیل عاملی تأییدی برای مولفه‌های اصلی نشان می‌دهد که مقدار ریشه میانگین مربعات خطا کوچکتر از 05/0، خی‌دو نسبی کمتر از 3 و شاخص‌های نیکویی برازش، برازش تطبیقی و برازش هنجارشده بزرگ‌تر از 9/0 محاسبه شد که بر همین اساس هفت مؤلفه اصلی به‌عنوان مؤلفه‌های الگوی توسعه ایمنی و بهداشت شغلی تأیید شد. یافته‌های بخش مدل‌سازی ساختاری- تفسیری نیز نشان می‌دهد که مؤلفه سازمان و مدیریت به‌عنوان تأثیرگذارترین مؤلفه و کیفیت ایمنی کارکنان به‌عنوان تأثیرپذیرترین مؤلفه الگوی توسعه ایمنی و بهداشت شغلی تلقی می‌شود که به شکل مستقیم و غیر‌مستقیم از سایر مؤلفه‌ها تأثیر می‌گیرد. نتیجه‌گیری: بر اساس الگوی تدوین شده مدیران می‌توانند با تمرکز بر مولفه‌های اصلی تأثیرگذار مانند سازمان و مدیریت و اقدامات مدیریتی باعث بهبود مؤلفه‌های تأثیرپذیر شده و با افزایش کیفیت ایمنی کارکنان، تاب‌آوری سازمان را در مقابل حوادث و بیماری‌های شغلی افزایش دهند. How to cite this article: Shadi R, Feghi- Farahmand N, Rahmani K. A Causal Model of Factors Affecting the Development of Occupational Safety and Health Using Interpretive-Structural Modeling. Irtiqa Imini Pishgiri Masdumiyat. 2021;9(3):201-11.