امکان سنجی کیفی به‌کارگیری ابزارهای مالی مدیریت بحران‌های بانکی در ایران (کاربست روش دلفی)

Abstract

استانداردهای بین‌المللی و نیز تجربیات جهانی نشان می‌دهد غلبه بر بحران‌های بانکی نیازمند وجود طیف وسیعی از سازوکارها و ابزارهای مالی است که بتوان با به کارگیری آنها بدون استفاده از منابع مالی دولت و بخش عمومی، سلامت مالی بانک را به وضعیت عادی بازگرداند و بانک را احیاء کرد. سؤال اساسی مقاله حاضر شناسایی این ابزارها و امکان‌سنجی کیفی استفاده از آن‌ها در مورد بانک‌های دولتی و خصوصی‌شده در ایران با توجه به اقتضائات بومی (از جمله ملاحظات شرعی) است. بدین منظور ابزارهای مالی مدیریت بحران‌های بانکی با استفاده از تجربیات جهانی احصا و سپس با استفاده از روش دلفی، در دو مرحله در معرض قضاوت خبرگان قرار گرفت. نتایج مقاله نشان می‌دهد در شرایط فعلی اقتصاد ایران از میان ابزارهای احصا شده امکان پیاده‌سازی 9 ابزار در بانک‌های دولتی و 10 ابزار در بانک‌های خصوصی‌شده، بدون نیاز به تغییر یا اصلاح اساسی وجود دارد. همچنین در صورت فراهم‌سازی بسترهای نهادی (از طریق اصلاح قوانین و مقررات یا انجام تغییرات ساختاری) امکان به کارگیری 2 ابزار دیگر در بانک‌های دولتی و 5 ابزار دیگر در بانک‌های خصوصی‌شده ایجاد خواهد شد.