بررسی تاثیر فعالیت منظم بدنی بر برخی از فاکتورهای پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌التهابی و ضد‌التهابی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس: مطالعه مروری سیستماتیک

Abstract

زمینه و هدف: امروزه، مولتیپل اسکلروزیس (ام.اس) شایعترین بیماری عصبی در بین بزرگسالان جوان است. از فعالیت بدنی به عنوان مهمترین عامل پیشگیری از بروز بیماری­ها و داشتن زندگی سالم یاد می­شود. اگرچه پیشرفت در داروهای اصلاح کننده بیماری ام.اس به ایجاد ثبات در بیماری و افزایش امید به زندگی کمک کرده ‌است، اما در بیشتر بیماران ام.اس با گذشت زمان، علائم بیماری وخیم‌تر می‌شود. در این زمینه، برنامه‌های ورزش بدنی به عنوان ابزاری ایمن و قابل تحمل در نظر گرفته می‌شود. هدف از این مطالعه انجام یک بررسی سیستماتیک از تأثیرات تمرین ورزشی بر برخی از فاکتور‌های پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌التهابی و ضد‌التهابی در افراد مبتلا به ام.اس بود. ‌روش ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تحقیق: در این مطالعه جستجوی مقالات مرتبط با در نظر گرفتن واژه‌های کلیدی در پایگاه‌های تخصصی پابمد (PubMed)، ساینسدایرکت (Sciencedirect)، اسکوپوس (SCOPUS) و وب آف ساینس (WEB OF SCIENCE) به زبان انگلیسی و پایگاه­های اطلاعاتی جهاد دانشگاهی، مگ ایران و ایران داک به زبان فارسی انجام شد. شرایط ورود به مطالعه شامل: فارسی یا انگلیسی بودن زبان مقاله، در دسترس بودن متن کامل مقاله، بازه زمانی موردنظر، بررسی اثر فعالیت بدنی منظم در مبتلایان به ام.اس، ارزیابی فاکتور‌های پیش‌التهابی و ضدالتهابی مورد نظر و شرایط خروج از مطالعه استفاده از روش‌ها و مداخلات دیگری مانند بکارگیری از دارو به جز داروهای معمول یا مکمل درطول دوره تمرینی بود. یافته‌ها: از 408 مقاله دریافت شده از پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی و خارجی در 20 سال اخیر و پس از اعمال متغیرهای ورودی و خروجی، تعداد 19 مقاله مرور شدند. برای ارزیابی کیفیت مطالعات انجام ‌شده از مقیاس پایگاه شواهد اطلاعاتی پدرو(PEDro) استفاده شد. در مطالعات بررسی‌شده از تمرینات هوازی یا استقامتی (6 مطالعه)، مقاومتی (5 مطالعه)، ترکیبی (8 مطالعه) به کار رفته است. از بین فاکتور‌های التهابی و ضد‌التهابی، فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) در یازده مطالعه (9/57 درصد) و اینترلوکین17 (IL-17) در هشت مطالعه (1/42 درصد)، پرکاربردترین شاخص‌ها بودند. نتیجه‌گیری: اگرچه مداخلات از قبیل ورزش سبب بهبود نتایج عملکردی و بالینی بیماران مبتلا به ام.اس شده است، اما ممکن است این پیشرفت‌ها تنها ناشی از تغییر در سطح سایتوکاین‌ها یا نشانگرهای التهابی نباشد. ورزش یک گزینه جایگزین قابل دسترسی است که نه تنها منجر به افزایش التهاب یا شدت بیماری نمی‌شود بلکه با کاهش خطر ابتلاء به اختلالات ثانویه و محدودیت‌های مربوط به مشارکت در جامعه به این بیماران کمک شایانی می‌کند.