تأثیر 3 ماه تمرين بسکتبال بر برخی نشانگر‌های متابولیسم استخوانی مردان 55-45 سالۀ داراي اضافه ‌وزن

Abstract

مقدمه: افزایش وزن و پوکی استخوان دو مشکل شایع در سلامت افراد بزرگسال است که غالباً در‌پی کاهش فعالیت بدنی ایجاد می‌شود. نشانگرهاي بیوشیمیایی تغییرات دینامیکی در عملکرد استخوان را ارزیابی و میزان پاسخ متابولیسم استخوان به فعالیت بدنی را تعیین می‌کند. فاکتور رشد شبه انسولینی، پاراتورمون و آلکالین فسفاتاز از جمله مارکرهای استخوانی مهم در متابولیسم استخوان می‌باشند که هنوز ابهامات زیادی درباره آنها وجود دارد. هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر 3 ماه تمرين بسکتبال بر فاکتور رشد شبه انسولینی، پاراتورمون و آلکالین فسفاتاز مردان 55- 45 ساله داراي اضافه‌وزن می‌باشد. مواد و روش‌ها: 24 مرد دارای اضافه وزن (06/2 ± 91/47 سال، 13/1 ± 80/27 کیلوگرم بر متر مربّع) به‌صورت هدفمند و بر ‌ اساس معیارهای ورود انتخاب و به ‌ طور تصادفی در دو گروه کنترل و تجربی قرار گرفتند. گروه تجربی هفته‌ای سه روز و هر جلسه به‌مدت 90 دقیقه و به‌مدت 3 ماه تمرینات بسکتبال را انجام دادند. 24 ساعت قبل ‌ از تمرین و 48 ساعت پس ‌ از آخرین جلسۀ تمرین، شاخص توده بدن و نمونۀ خونی ناشتا برای سنجش فاکتور رشد شبه انسولینی، پاراتورمون و آلکالین فسفاتاز به ‌ روش الایزا انجام گرفت. نتایج : 12 هفته تمرین بسکتبال باعث افزایش فاکتور رشد شبه انسولینی (002/0P=) و آلکالین فسفاتاز شد (03/0=P) اما بر مقدار پاراتورمون تأثير معناداري نداشت. نتیجه‌گیری: به‌نظر می‌رسد که 3 ماه تمرین بسکتبال می‌تواند فشار مکانیکی مؤثّر بر بافت اسکلتی- عضلانی را ایجاد کرده و بدن را در شرایط آنابولیکی قرار دهد.