ظرفیت و سهم تولیدات علمی ایران در حوزه گیاهان دارویی: فرصتی برای درمان بیماری ها در زمان تحریم دارو: یک مطالعه علم سنجی

Abstract

زمینه و هدف: ایران از نظرتنوع گیاهان دارویی، غنی ازگونه‌­هایی است،­ که به عنوان یک ضرورت برای سلامت عموم شناخته می‌­شود. یکی از روش­‌های ارزشمند برای توسعه و توجه بیشتر به گیاهان دارویی جهت درمان بیماری­، سرمایه‌­گذاری تولید علم در این زمینه می‌­باشد، هدف از این مطالعه نیز، بررسی سهم تولیدات علمی گیاهان دارویی ایران می­‌باشد. روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی و با روش علم سنجی انجام شده است. جهت جستجوی تولیدات علمی ایران، از طریق جستجوی پیشرفته در فیلد موضوعی پایگاه استنادی WOS و sScopu با کلیدواژه های medicine­ Complementary alternative ,Traditional medicine, Medicinal herbs انجام شد. بازه زمانی پژوهش حاضر از سال 2010 تا 2020 می‌باشد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده ازExcel انجام شد. یافته­‌ها: سهم تولیدات علمی ایران در زمینه گیاهان دارویی در پایگاه اسکوپوس 4/8 و در پایگاه وب آو ساینس 5/5 می‌اشد. بیشترین میزان همکاری علمی در پایگاه Scopus و WOS با کشور آمریکا به ترتیب با میزان، 9/2 و 1/3 درصد می‌باشد. رفعیان کوپاهی در sScopu با 3/2 درصد و در WOS با 4/4 درصد پر تولیدترین نویسنده و دانشگاه علوم پزشکی تهران با 2/11 درصد پر تولیدکننده‌ترین سازمان می‌باشد. نتیجه­‌گیری: با وجود فرصت­‌هایی نظیر، غنای گیاهان دارویی و توصیه سازمان بهداشت جهانی­ و چالش­‌های نظیر تحریم دارو، سهم تولیدات علمی ایران به نسبت ظرفیت بسیار ناچیز می‌باشد. جهت­‌دهی تولید علم در این زمینه، نیازمند سرمایه­‌گذاری بیشتر برروی نخبگان این قلمرو موضوعی، از سوی متولیان امر و بویژه­ ارگان­های نظامی که بیشتر در معرض آسیب­پذیری قرار دارند، یک ضرورت است. همچنین همکاری علمی با کشورهای آسیای شرقی که در این زمینه پیشرو هستند، بسیار مهم می­‌باشد.