اثر درون‌رانی یا برون‌رانی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر سرمایه‌گذاری داخلی در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا

Abstract

سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) می‌تواند اثر مثبت (مکملی) یا منفی (جانشینی) بر سرمایه‌گذاری داخلی کشور میزبان داشته باشد. به همین دلیل، پژوهش حاضر اثر FDI بر سرمایه‏گذاری داخلی را در دو گروه کشور با درآمد بالا و پایین منا بررسی می‏کند. تصریح‏های مختلفی برای دوره‏های زمانی 1981-2017 و 2001-2017 با روش گشتاورهای تعمیم‌یافته برآورد شدند. تأثیر آنی FDI بر سرمایه‏گذاری داخلی در همه رگرسیون‏ها مثبت به‌دست آمد. تأثیر مثبت بلندمدت نیز برای دوره 2001-2017 قویاً تأیید شد، اما برای دوره طولانی‏تر 1981-2017 معنی‏دار نبود. برای تقویت اثر مثبت پیشنهاد می‏شود که به «شکل» و «شرایط» به‌کارگیری سرمایه‌گذاری‌ خارجی توجه شود. جذب سرمایه به شکل سرمایه‌گذاری‌های مشترک و بیع متقابل و استفاده از شرایط و الزاماتی مثل عملکرد صادراتی و انتقال فن‏آوری مفید خواهد بود.