سنجش سطح سرمی سلنوپروتئین P و استرس اکسیداتیو در سرم بیماران دیابتی تیپ 2 و ارتباط آن‌ها با سطوح سرمی گلوکز و پارامترهای لیپیدی خون طی یک مطالعه‌ی موردی-شاهدی

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: دیابت ملیتوس نوع 2 یک نوع اختلال متابولیکی پیچیده بوده که عوامل استرس اکسیداتیو در ایجاد و پیشرفت آنموثر هستند. سلنوپروتئین P (SelP) به دلیل نقشی که در استرس اکسیداتیو و نیز مقاومت به انسولین دارد، سطوح آن در دیابت نوع 2 می‌تواند از اهمیت بالایی برخوردار باشد. بر این اساس در این مطالعه به بررسی میزان SelP و شاخص‌های استرس اکسیداتیو در سرم بیماران دیابتی تیپ 2 و تعیین میزان همبستگی آن‌ها با سطح سرمی گلوکز و پارامترهای لیپیدی پرداخته شد. مواد و روش‌ کار: تعداد 90 نفر در این مطالعه شرکت کردند که این تعداد شامل 45 فرد مبتلا به دیابت نوع 2 (22 مرد و 23 زن) و 45 فرد کنترل همسان‌سازی شده بر اساس سن، جنس و شاخص توده بدنی (BMI) (22 مرد و 23 زن) بود. سپس از افراد مطالعه 10 میلی‌لیتر خون گرفته شد و پس از جداسازی سرم، سطح سرمی SelP با استفاده از کیت الایزا اندازه‌گیری گردید. میزان سطح سرمی HbA1c، FBS و پروفایل لیپیدی به‌وسیله اتوآنالایزر بررسی گردید. به‌منظور بررسی نمونه‌های سرمی ازنظر استرس اکسیداتیو، ظرفیت آنتی­اکسیدانی تام (Total Antioxidant Capacity) بر اساس احیای یون فریک توسط قدرت آنتی­اکسیدانی با روش FRAP اندازه­گیری گردید و نیز به‌منظور ارزیابی ازنظر پراکسیداسیون لیپیدی مالون دی آلدئید (Malondialdehyde) با روش فلوریمتری اندازه­گیری شد. یافته‌ها: سطح سرمی SelP در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 به‌طور معناداری بیشتر از گروه کنترل بود (001/0> p). همچنین سطح سرمی TAC و MDA در گروه بیماران در مقایسه با گروه کنترل به ترتیب کاهش و افزایش معناداری نشان داد (001/0> p). در بررسی دیگر مشاهده شد در افراد موردمطالعه ارتباط معنادار و مستقیمی بین غلظت سرمی SelP و سطوح HbA1C (001/0> p، 748/0 = r)، FBS (001/0> p، 772/0 = r)، TG(001/0= p، 317/0 = r)، VLDL-C(001/0= p، 319/0 = r) و MDA (001/0> p، 719/0 = r) و ارتباط معکوس و معناداری بین غلظت سرمی SelP با میزان سرمی TAC (001/0> p، 495/0- = r) وجود دارد. همچنین نشان داده شد که در افراد موردمطالعه سطح سرمی TAC با سطوح HbA1C (001/0> p، 463/0-= r)، FBS (001/0> p، 468/0-= r)، TG(001/0> p، 256/0-= r)، VLDL-C(015/0= p، 244/0-= r) و TC (033/0> p، 213/0-= r) ارتباط معکوس و معناداری دارد. همچنین نشان داده شد که در افراد موردمطالعه سطح سرمی MDA با سطوح HbA1C (001/0> p، 719/0-= r)، FBS (001/0> p، 699/0-= r)، TG(002/0= p، 310/0-= r) و VLDL-C (002/0= p، 308/0-= r) ارتباط مستقیم و معناداری دارد. بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های این مطالعه به نظر می‌رسد سطوح بالای SelP از طریق مسیرهای استرس اکسیداتیو در پاتوژنز بیماری دیابت نوع 2 نقش داشته باشد.