بررسی ارتباط سطح کشت و عملکرد زعفران در بخش کدکن تربت حیدریه

Abstract

این تحقیق به منظور بررسی ارتباط سطح کشت و عملکرد و مقایسه عملکرد زعفران در روستاهای بخش کدکن تربت حیدریه در سال­های 1396 و 1398 انجام شد. از داده­های سطح کشت و عملکرد زعفران در 95 مزرعه در سال 1396 و 173 مزرعه در سال 1398 بخش کدکن تربت حیدریه جهت تجزیه و تحلیل سطح کشت و عملکرد زعفران استفاده شد. این داده­ها از اطلاعات معرفی­نامه­های صادر شده برای تحویل زعفران به مراکز خرید حمایتی توافقی و مصاحبه چهره به چهره با تولید کنندگان زعفران در سال­های 1396 و 1398 جمع‌آوری شد. بر اساس نتایج عملکرد زعفران در روستاهای بخش کدکن در سال 1396 و 1398 به‌ترتیب 5/17 و 8/64 کیلوگرم کلاله خشک در هکتار بود. بر اساس نتایج عملکرد زعفران در سال 1398 نسبت به سال 1396 به دلیل شرایط اقلیمی و مدیریتی، 67 درصد افزایش داشته است. برازش داده­های سطح کشت و عملکرد 95 مزرعه زعفران در سال 1396 با استفاده از مدل خطی نشان داد که با افزایش سطح زیر کشت زعفران، عملکرد کاهش می­یابد (**0/26 (R=. همچنین در مدل چند جمله­ای درجه دو با افزایش سطح زیر کشت تا سطح پنج هکتار عملکرد کاهش پیدا کرد و از آن به بعد کمی روند افزایشی نشان داد (**0/26 (R=. برازش داده­های سطح کشت و عملکرد 173 مزرعه زعفران در سال 1398 بر اساس مدل چند جمله­ای درجه دو (**0/24 (R= نشان داد با افزایش سطح زیر کشت تا سطح هفت هکتار عملکرد کاهش پیدا کرد و از آن به بعد روند افزایشی داشت. در مدل چند جمله­ای درجه سه (**0/28 (R= نیز مانند درجه دو عملکرد تا سطح هفت هکتار کاهش و پس از آن افزایش را نشان داد و سپس ثابت شد. بر اساس نتایج تحقیق حاضر و با توجه به اینکه زعفران جزو محصولاتی است که نیاز کارگری زیادی دارد و با نظام خانوادگی اداره شده، کشت این گیاه برای خرده مالکین نسبت به عمده مالکین بخش کشاورزی بیشتر توصیه می­شود.