تأثیر سطوح مختلف نیتروژن و فسفر بر شاخص‌های رشد اندام هوایی و زیر زمینی گیاه دارویی سرخارگل (Echinacea purpurea)

Abstract

به منظور بررسی اثر عناصر نیتروژن و فسفر بر خصوصیات رشدی گیاه دارویی سرخارگل، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل دو کود نیتروژن (0، 1 و 2 گرم در کیلوگرم خاک) و فسفر (0، 75/0 و 5/1 گرم در کیلوگرم خاک) بود. به این منظور کود نیتروژن به صورت سرک و به طور مساوی در دو نوبت (ابتدای نشاء کاری و یک ماه بعد از نشاء) و کود فسفر در هنگام نشاء بر اساس مقادیر گفته شده به خاک اضافه شد. صفات مورد مطالعه شامل ارتفاع، تعداد شاخه جانبی، سطح و وزن برگ، وزن ساقه، نسبت وزن برگ به ساقه، وزن خشک اندام هوایی، تعداد و وزن گل، شاخص کلروفیل، مجموع طول ریشه، میانگین قطر ریشه، میانگین سطح ریشه، وزن خشک ریشه و نسبت ساقه به ریشه بوته بود. نتایج نشان داد برهمکنش دو تیمار کودی نیتروژن × فسفر در صفات وزن خشک برگ و نسبت وزن خشک اندام هوایی به ریشه معنی‌دار شد. حداکثر تعداد گل با 4/4 عدد در تیمار 1 گرم نیتروژن حاصل شد و بیشترین میزان وزن خشک گل به میزان 9/7 گرم در هر بوته در تیمار 2 گرم نیتروژن مشاهده شد. به‌طور کلی در صفات ارتفاع گیاه، تعداد گل و وزن خشک گل کاربرد 1 گرم نیتروژن و در صفات سطح و وزن خشک برگ و وزن خشک ریشه کاربرد 5/1 گرم فسفر در هر کیلوگرم خاک مطلوب بود. در نهایت نتایج نشان داد که کاربرد 2 گرم نیتروژن و 5/1 گرم فسفر در هر کیلوگرم خاک بهترین شرایط رشدی و عملکرد را در این گیاه ایجاد می‌کند.