اثر تنش‌های خشکی، شوری و پیش‌تیمار اسیدسالیسیلیک بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر اسطوخودوس راست بومی ایران (Lavandula stricta Del)

Abstract

اسطوخودوس راست جزء گیاهان دارویی اسانس‌دار از خانواده نعناع و بومی ایران می باشد و به صورت سنتی و صادراتی در درمان درد مفاصل، دل‌پیچه و زکام کاربرد دارد. به منظور بررسی اثر پیش تیمار اسیدسالیسیلیک بر جوانه زنی بذر اسطوخودوس راست، در سطوح یکسان تنش شوری و خشکی دو آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه سطح اسیدسالیسیلیک (0، 1/. و 5/. میلی مولار) و چهار سطح تنش شوری و خشکی (0، 2-، 4- و 6- بار) در سه تکرار انجام شد. از NaCl وPEG به ترتیب برای ایجاد تنش شوری و خشکی استفاده گردید. نتایج دو آزمایش نشان داد که با افزایش تنش شوری و خشکی به طور معنی دار از درصد جوانه زنی، طول ریشه چه، ساقه چه و بنیه بذر کاسته شد. در زمان عدم تنش شوری و خشکی، پیش تیمار با اسیدسالیسیلیک منجربه افزایش معنی داری در صفات مورد بررسی در مقایسه با شاهد نشد. ولی با اعمال تنش شوری و خشکی در سطح 4- و 6- بار، پیش تیمار باعث افزایش معنی دار تمامی صفات مورد بررسی شد. طول ساقه چه در بین سایر صفات از حساسیت بالاتری نسبت به تنش شوری و خشکی‌ برخوردار بود. علاوه‌‌بر آن مشاهده گردید که جوانه زنی بذرهای اسطوخودوس راست تا حدودی شرایط تنش خشکی را بهتر از شرایط شوری تحمل می‌کند. در مجموع نتایج نشان داد که پیش تیمار بذر توسط اسیدسالیسیلیک در مناطق شور و خشک می تواند باعث مقاومت بذر گیاه دارویی اسطوخودوس راست در مرحله جوانه زنی شود.