تأثیر تنش شوری بر خصوصیات مورفولوژیک ژنوتیپ‌های کاهو (Lactuca Sativa L.)

Abstract

با توجه به گسترش اراضی شور در دنیا و ایران، شناسایی ارقام متحمل به شوری اهمیت زیادی دارد. انتخاب ارقام مقاوم به شوری از طریق کشت در محیط هیدروپونیک روشی کم هزینه و مطمئن جهت صرفه‌جویی در زمان محسوب می‌شود. به منظور ارزیابی خصوصیات مورفولوژیکی گیاهچه کاهو به تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار در پژوهشکده زیست فناوری دانشگاه زابل به صورت کشت هیدروپونیک انجام شد. در این آزمایش تأثیر سه سطح شوری (0، 2 و 4 دسی زیمنس بر متر) بر خصوصیات مورفولوژیکی 15 ژنوتیپ کاهو بررسی شد. نتایج نشان دادند که شوری بر روی رشد گیاهچه ژنوتیپ‌های کاهو تأثیر معنی‌داری (01/0 ≥P) داشتند. براساس نتایج آزمایش ژنوتیپ کاهوی برگی ورزنه اصفهان بیشترین مقدار طول بوته و ژنوتیپ Romaine lettuce long green Teresa بیشترین طول ریشه را به خود اختصاص دادند. افزایش تنش شوری منجر به کاهش معنی‌دار (01/0 ≥P) طول بوته در همه ژنوتیپ‌های کاهو شد. با استفاده از تجزیه خوشه‌ای ژنوتیپ Romaine lettuce long green Teresa در گروه ژنوتیپ متحمل به شوری و ژنوتیپ‌های کاهوپیچ اورست، Lettuce May Queen، Curly endive hair angel وRomaine lettuce long blonde Galaica در گروه ژنوتیپ‌های حساس به شوری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که غلظت بحرانی حساسیت به تنش شوری در اندام‌های گیاه از قبیل طول ریشه، طول بوته، وزن تر بوته و وزن خشک بوته، سطح شوری 4 دسی زیمنس بر متر می باشد.