تأثیر مدیریت بقایای گیاهی در نظام های تناوبی مختلف بر عملکرد غده و خسارت کرم های مفتولی سیب زمینی

Abstract

انتخاب یک تناوب مبتنی بر جنبه های حفاظت محیط زیست شرط اساسی افزایش بهره وری در دراز مدت است از طرفی کمبود ماده آلی خاک و تبعات آن یکی از مشکلات اصلی در جهت کشاورزی پایدار می‏باشد. به منظور بررسی عملکرد غده سیب زمینی، ارزیابی خسارت کرمهای مفتولی با مدیریت بقایای گیاهی در نظام های تناوبی مختلف، این تحقیق با استفاده از طرح آماری کرت های خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی جلگه رخ در قطعهای که چهار نظام تناوبی در فاکتور اصلی (1-کشت مداوم گندم 2-گندم- گندم- گندم- کلزا- گندم 3- گندم- چغندر قند- گندم- سیب زمینی- گندم 4- گندم-ذرت-گندم- سیب زمینی- گندم) و فاکتور فرعی مدیریت بقایا در سه سطح 1- جمع آوری کامل بقایا 2- برگشت کامل بقایا به خاک 3- برگشت 50 درصد بقایای هر محصول به خاک، به مدت پنج سال اجرا شده بود با کشت سیب زمینی رقم اگریا درکلیه کرتهای آزمایشی به طور یکنواخت در سال 1390 اجرا شد. اندازهگیریها و یادداشت برداریهای مربوط به عملکرد، تعیین درصد و شدت آلودگی در زمان برداشت انجام شد. نتایج تجزیه واریانس (میانگین مربعات) نشان داد که اثر تناوب زراعی، میزان برگشت بقایای گیاهی و هم چنین اثر بر هم کنش نوع تناوب زراعی و میزان برگشت بقایای گیاهی بر عملکرد غده سیب زمینی در سطح یک درصد معنی دار بودند. میزان تولید غده های سیب زمینی در شرایط تناوبی محصولات مختلف سیب زمینی و با برگشت بقایا افزایش داشت به طوریکه افزایش عملکرد غده سیب زمینی در شرایط پیش کاشت گندم و کلزا به ترتیب 116 و 57 درصد نسبت به میانگین تیمارهای 3 و 4 بود. بیشترین تعداد غده آلوده و سوراخ دار و درصد غده آلوده ناشی از کرم مفتولی در تناوب 2 وکمترین آنها در تناوب 1 بود. میزان خسارت دیدگی غده ها توسط کرم های مفتولی در تیمارهای مختلف تناوب زراعی متفاوت بود و در مجموع میانگین خسارت این آفت حدود 6/3 درصد بود.