تأثیر نیتروژن و حذف محلول غذایی یک هفته قبل از برداشت برتجمع نیترات و خصوصیات رشدی اسفناج (.Spinacia oleraceae L)

Abstract

اسفناج (Spinacia oleracea L.) گیاهی است که نیتروژن به فرم نیترات را به مقدار زیاد در بافت های خود تجمع می دهد. به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف نیتروژن و حذف محلول غذایی در یک هفته قبل از برداشت بر صفات رشدی و میزان تجمع نیترات، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 6 تکرار انجام شد. فاکتور اول در 2 سطح شامل حذف (حذف محلول غذایی 1 هفته قبل از برداشت) یا عدم حذف محلول غذایی و فاکتور دوم شامل غلظت‌های مختلف نیتروژن در 4 سطح (25، 50، 100 و 200 میلی گرم در لیتر) بودند. گیاهان بصورت آبکشت پرورش داده شدند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که با افزایش غلظت نیتروژن از 25 به 200 میلی گرم در لیتر مقادیر وزن تر و خشک اندام هوایی، تعداد برگ و سطح برگ به ترتیب 00/22، 26/7، 97/4 و 00/14 برابر افزایش یافت. همچنین کاربرد نیتروژن باعث افزایش میزان شاخص کلروفیل و حداکثر کارایی فتوسیستم II (Fv/Fm) شد. حذف محلول غذایی در یک هفته قبل از برداشت تاثیر معنی داری در کاهش مقادیر صفات وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، تعداد و سطح برگ، شاخص کلروفیل و حداکثر کارایی فتوسیستم II نداشت. افزایش غلظت نیتروژن سبب افزایش نیترات و نیتروژن کل دمبرگ گیاه شد در حالی که با حذف محلول غذایی در یک هفته قبل از برداشت مقادیر صفات فوق الذکر به طور معنی داری کاهش یافت. حذف محلول غذایی یکی از راهکارهای مناسب برای کاهش تجمع نیترات در گیاه اسفناج می باشد که تاثیری در کاهش عملکرد محصول ندارد.