بررسی تأثیر روش های مختلف خشک‌کردن بر زمان خشک‌شدن و برخی خواص بیوشیمیایی نعنا فلفلی (.Mentha piperita L)

Abstract

برای انجام این تحقیق، آزمایشی بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و 11 تیمار اجرا شد. شش توان مختلف ماکروویو شامل 100، 180، 300، 450، 600 و 900 وات، دو دمای آون شامل 50 و 70 درجه سانتی گراد، روش خشک‌کن، سایه مصنوعی و نمونه تازه به عنوان تیمارهای این آزمایش مورد مقایسه قرار گرفتند. در روش‌های مختلف خشک‌کردن، کاهش وزن نمونه ها تا رسیدن محتوای رطوبتی به 10/0 بر پایه وزن خشک رسید ادامه داشت. پس از خشک شدن نمونه ها صفاتی مانند مدت زمان خشک‌شدن، درصد اسانس، خصوصیات رنگ (L*، a*، b*، هیو و درجه خلوص رنگ) و برخی خصوصیات بیوشیمیایی (میزان فنل کل، فلاوونوئید کل، فلاون و فلاونول کل، کربوهیدرات کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دهنده تأثیر معنی دار روش های مختلف خشک‌کردن بر تمامی صفات مورد مطالعه بود. کم‌ترین و بیش‌ترین زمان خشک‌کردن (03/5 و 570 دقیقه) به ترتیب مربوط به تیمارهای خشک‌کردن با توان 900 وات ماکروویو و روش خشک‌کردن در خشک کن بود. بیش‌ترین درصد اسانس (6/2 درصد) در روش خشک‌کردن در خشک کن به دست آمد. بالاترین میزان شاخص b* و درجه خلوص رنگ در نمونه تازه و سپس در تیمارهای سایه مصنوعی و خشک‌کن بود و کم‌ترین میزان در تیمارهای ماکروویو 180 و 900 وات بود. هم‌چنین بالاترین میزان فنل کل در نمونه تازه و سپس در نمونه های خشک ‌شده در ماکروویو 900 وات و سایه مصنوعی بود در حالی‌که کم‌ترین میزان فنل کل در تیمار آون با دمای 70 درجه سانتی گراد به دست آمد. بیش‌ترین فعالیت آنتی اکسیدانی مربوط به نمونه تازه، نمونه‌های خشک شده در سایه مصنوعی و ماکروویو (600 و 900 و 450 وات) بود و کم‌ترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی در نمونه های خشک شده در آون با دمای 70 و 50 درجه سانتی گراد بود.