بررسی اثرات دور آبیاری و نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.)

Abstract

به منظور بررسی اثرات دور آبیاری و نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی شنبلیله، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی دانشگاه آزاد بیرجند در بهار سال 1388 انجام شد. تیمارها شامل دور آبیاری (4، 8 و 12 روز) به عنوان عامل اصلی و کود نیتروژن (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد عملکرد دانه در تیمارهای آبیاری پس از 4 و 8 روز تفاوت معنی داری ندارد، اما بیشترین عملکرد علوفه از تیمار آبیاری پس از 4 روز به دست آمد. افزایش نیتروژن نیز موجب افزایش عملکرد و اجزای عملکرد شد اما بین مقادیر 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار تفاوت معنی داری از لحاظ عملکرد دانه و علوفه وجود نداشت. دور آبیاری بر کلیه اجزای عملکرد به جز طول غلاف تاثیر معنی داری داشت. نیتروژن نیز تاثیر معنی داری بر ارتفاع بوته و تعداد غلاف در بوته داشت و اثر آن برای صفات تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه و طول غلاف معنی دار نبود. اثر متقابل دور آبیاری و نیتروژن در این آزمایش نشان داد در زمان نبود خشکی، مقادیر 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بیشترین تاثیر را بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله دارد اما با افزایش دور آبیاری به 12 روز (کاهش میزان آب مصرفی)، مقدار 100 کیلوگرم نیتروژن بیشترین تاثیر را بر کلیه صفات دارد.