امکان جایگزینی پیت با کمپوست مصرف شده در تولید قارچ خوراکی دکمه‌ای سفید (Agaricus bisporus)

Abstract

یکی از مراحل اساسی فرآیند پرورش قارچ خوراکی دکمه‌ای، مرحله خاکدهی است. در این مرحله، لایه‌ای از خاک پوششی مناسب بر روی کمپوست قرار می‌گیرد. مناسب‌ترین نوع خاک پوششی، خاک پیت است. یکی از مشکلات عمده بسیاری از تولیدکنندگان قارچ‌ در ایران، فقدان خاک پوششی مناسب می‌باشد. لذا ضرورت استفاده از یک ماده مناسب که به طور کلی یا جزئی جایگزین پیت شود بیش از پیش افزایش می‌یابد. در این پژوهش از روش کشت کیسه‌ای قارچ برای مطالعه امکان استفاده از کمپوست مصرف شده برای جایگزینی پیت در تولید قارچ خوراکی استفاده گردید. این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل با فاکتورهای دو سطح کمپوست مصرف شده پاستوریزه یک‌ ساله و دو ساله (C1 و C2)، سه سطح شستشو، یک، دو و سه بار شستشو (L1، L2 و L3)، دو سطح EDTA صفر و 3/0 مولار (E1 و E2) و چهار نوع خاک پوششی شامل مخلوط کمپوست همراه خاک لوم، آزولای پوسیده همراه کمپوست، پیت همراه کمپوست به نسبت 1:1 و پیت خالص در قالب طرح کاملا تصادفی با دو تکرار در مرکز تولید قارچ دانشکده کشاورزی انجام شد. نتایج آنالیز داده‌ها نشان داد که بیشترین میانگین عملکرد بعد از پیت خالص با میزان 2/24% در مخلوط کمپوست همراه پیت به نسبت 1:1 مشاهده شد که در این تیمار میانگین عملکرد 7/11% و میانگین قطر کلاهک نیز به 1/44 میلی‌متر رسید. کمترین عملکرد و قطر کلاهک قارچ دکمه‌ای در تیمار آزولا همراه کمپوست مشاهده شد که عملکرد به 3/8% و قطر کلاهک به 37 میلی‌متر کاهش یافته بود. شستشوی کمپوست مصرف شده با محلول EDTA 3/0 مولار از نظر آماری عملکرد قارچ دکمه‌ای را به میزان 3/44 درصد و قطر کلاهک را به میزان 7/12 درصد کاهش داد.