بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های انار از هفت منطقه ایران با استفاده از نشانگر AFLP

Abstract

انار یکی از مهمترین گیاهان بومی و تجاری-باغبانی در مناطق بیابانی و نیمه بیابانی ایران محسوب می‌شود. از طرف دیگربه علت تاریخچه طولانی کشت انار در ایران، ژنوتیپ‌ها از مناطق مختلف با تشابه‌های آشکار ولی با نام‌های متفاوت کشت شده‌اند. بنابراین برای مدیریت کارآمد و برنامه‌های اصلاحی آینده، تشخیص دقیق ژنوتیپ‌ها مورد نیاز است. در این پروژه DNA ژنومی 31 ژنوتیپ مختلف انار متعلق به هفت استان ایران، توسط نشانگر مولکولی AFLP، با استفاده از هفت ترکیب آغازگری (EcoRI/MseI) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه خوشه‌ای حاکی از وجود شباهت بسیار بالا بین ژنوتیپ‌ها مورد مطالعه بود. همچنین، گروه‌بندی به دست آمده در بسیاری از مواقع با صفات مورفولوژیک موجود مطابقت نداشت. نتایج به دست آمده نشان داد که ژنوتیپ‌ها عموماً مستقل از خاستگاه جغرافیایی و نامگذاریشان گروه‌بندی شده‌اند. شاخص تنوع h، تجزیه و تحلیل هماهنگ اصلی (PCoA)، شاخص Gst و تجزیه واریانس مولکولی (AMOVA)، همگی حاکی از شباهت قابل توجه بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی و میزان نسبتاً پایین تنوع در داخل ژنوتیپ‌های هر منطقه بود. تنوع گسترده انار در ایران و سطح پایین چندشکلی بین این ژنوتیپ‌ها، می‌تواند مربوط به ازدیاد رویشی و نوع گرده‌افشانی این گیاه باشد.