نقش فیزیولوژیکی و تغییرات بیوشیمیائی شش رقم زیتون(Olea europaea L.) در برابر تنش خشکی

Abstract

چکیده خشکی از جمله تنش های محیطی مهم است که بر رشد و نمو گیاهان اثر منفی می گذارد. برای شناخت فیزیولوژی مقاومت به تنش خشکی گیاه زیتون که در شرایط گلخانه با دو سطح شاهد و تیمار تنش خشکی (-1/5 MPa) بر اساس آزمایش فاکتوریل در قالب بلوک های تصادفی در سه تکرار بر روی 6 رقم زیتون ( زرد، روغنی، فیشمی، نبالی، آربکین و گوردال) طی سه مرحله متناوب (تنش و آبیاری مجدد) بر روی نهال های دو ساله اعمال گردید. در این پژوهش برخی شاخص هائی مانند پروتئین، آنزیم پراکسیدار و آسکوربیت پراکسیداز و میزان بتائین، کلروفیل و تعداد روزنه ها در واحد سطح برگ اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش تنش خشکی میزان پروتئین محلول کل کاهش یافت و میزان آن در ارقام مختلف زیتون متفاوت بود. همچنین تنش خشکی موجب تجمع معنی دار میزان آنزیم پراکسیداز در برگ گیاه زیتون شد. بر اساس نتایج بیوشیمیائی از این آزمایش زیتون گوردال و زرد به عنوان ارقام مقاوم به خشکی در مقایسه با سایر ارقام مشخص شد. همچنین میزان بتائین در تمام ارقام تحت تنش خشکی نسبت به گیاهان شاهد افزایش معنی دار نشان دادند. میزان کلروفیل b , a و کل نیز در کلیه ارقام زیتون تحت تنش کاهش نشان داد، بطوریکه در ارقام گوردال و نبالی میزان کلروفیل نسبت به دیگر ارقام کاهش داشته است. در بررسی تعداد روزنه ها مشخص شد که با اعمال تنش خشکی بر تراکم روزنه ها افزوده گردید و افزایش تراکم روزنه ها در ارقام گوردال و روغنی کاملا مشهود بود. می توان نتیجه گرفت که ارقام نبالی و گوردال در مقایسه با دیگر ارقام مقاومت نسبتا بالائی به خشکی دارند.

واژه های کلیدی: زیتون، تنش، آنزیم پراکسیداز، بتائین، کلروفیل