بررسی حساسیت برخی ارقام هلو و شلیل به سرمای زمستان 1386 مشهد

Abstract

چکیده یخ زدگی جوانه‌ها، پوست و چوب درختان در طول زمستان از مهمترین عوامل مهم محدود کننده تولید میوه می‌باشد. انتخاب وگسترش ارقامی با عملکرد و کیفیت بالا و بدون توجه به میزان مقاومت آنها موجب گسترس بیشتر خسارت و صدمات وارده است. در این پژوهش، میزان مقاومت نسبی برخی ارقام هلو و شلیل در مقابل افت ناگهانی دما و سرمای شدید، در شرایط طبیعی فصل زمستان سال 1386 در شرایط آب وهوایی مشهد بررسی شد. ایستگاه هواشناسی منطقه مورد آزمایش (ایستگاه گلمکان) حداقل دمای مطلق سال را در بیست و چهارم دی ماه برابر 22- درجه سانتیگراد ثبت نمود که با آب و هوای مشهد اندکی تفاوت داشت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. با روش نشت یونی نسبی جوانه‌های زایشی، رویشی، چوب یکساله و چوب دوساله ارقام هلوی جی اچ هیل، البرتا، ردهون، سرخ و سفید مشهد و قرمز مشهد و ارقام شلیل ایندیپندنس، کیوتا، نکتارد6 و استارگلد مورد بررسی واقع شدند. در بین ارقام هلو و شلیل مورد مطالعه، رقم هلوی سرخ و سفید مشهد و هلوی قرمز مشهد که ارقام بومی ایران می‌باشند، مقاوم ترین جوانه‌های زایشی را داشتند که با سایر ارقام هلو و شلیل بجز رقم شلیل ایندیپندنس تفاوت معنی داری نداشتند. حساس ترین جوانه‌های زایشی را رقم شلیل ایندیپندنس و مقاوم ترین جوانه‌های رویشی را رقم هلوی سرخ و سفید مشهد و رقم ردهون در بین ارقام هلو و رقم نکتارد6 و رقم کیوتا در بین ارقام شلیل دارا بودند. نشت یونی نسبی چوب یکساله در ارقام هلو کمتر از ارقام شلیل بود. اما نشت یونی نسبی بین خود ارقام هلو تفاوت معنی داری نداشت و رقم نکتارد6 نیز با ارقام هلو تفاوتی نداشت. هلوی رقم سرخ وسفید مشهد (به ترتیب 33/93 و 50/136میلی گرم در لیتر)، در بین ارقام مورد مطالعه بیشترین مقدار کربوهیدرات‌های محلول (قند) را در جوانه‌های زایشی و چوب یکساله داشت. نتایج حاصل از اندازه گیری مقدار قند با میزان نشت یونی نسبی اندازه گیری شده و مشاهدات ظاهری انجام شده همبستگی مثبت داشت و نشان داد، هرگاه مقدار قند در عضوی بیشتر و نشت یونی آن کمتر بود، میزان حساسیت آن عضو نیز به سرما کمتر بود.

واژه‌های کلیدی : ارقام هلو و شلیل، سرمازدگی، نشت یونی نسبی، مشاهدات ظاهری، قند