تعیین درجه حرارت‌های کاردینال و واکنش جوانه‌زنی بذور به درجه حرارت‌های مختلف در پنج رقم بذر چمن (Turf grass)

Abstract

هر گونۀ گیاهی از نظر نحوه واکنش جوانه‌زنی به درجه حرارت، دارای تنوع ژنتیکی خاصی است.از آنجا که جوانه‌زنی مرحله بحرانی در چرخه زندگی گیاهان می‌باشد. لذا به منظور تعیین درجه حرارت‌های کاردینال در پنج رقم چمن (فستوکا اروندیکا آستریکس، فستوکا اروندیکا الدورادو، فستوکا اروندیکا استارلت، لولیوم پرن و برموداگراس) در 8 سطح درجه حرارت (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و40 درجه سانتی‌گراد ) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه تحقیقات دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. نتایج نشان داد که درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، نسبت طول ریشه‌چه به ساقه‌چه و شاخص بنیه گیاهچه تحت تاثیر درجه حرارت، ارقام چمن و برهمکنش رقم و درجه حرارت در سطح احتمال یک درصد قرار گرفتند. بیشترین صفات مورد مطالعه در درجه حرارت 25 درجه سانتی‌گراد ، بیشترین درصد (91%) و سرعت جوانه زنی (138 تعداد در روز) در رقم آستریکس و حداکثر طول ریشه‌چه (95/2 سانتی‌متر)، طول ساقه‌چه (35/3 سانتی‌متر) در رقم لولیوم و حداکثر شاخص بنیه گیاهچه (36/0) در رقم الدورادو مشاهده شد. درجه حرارت بالاتر و پایین تر از درجه حرارت‌ مطلوب کاهش معنی داری در مقادیر مذکور را بدنبال داشت. بین ارقام چمن از نظر واکنش به دماهای کاردینال تنوع وجود داشت. به نظر می‌رسد علت این تنوع دمایی مربوط به ساختار ژنتیکی گیاه و سازگاری‌های تکاملی (گرمسیری و سردسیری) می‌شود که این گیاهان کسب کرده اند.