تأثیر اسید اسکوربیک بر رشد رویشی نهال‌های زیتون رقم ̕باغملک̔ در شرایط کم آبی

Abstract

تنش کم آبی به خصوص برای درختان جوان محدودیت­هایی را ایجاد می­کند که می­تواند بر روند رشد رویشی گیاه تأثیرگذار باشد. اسید اسکوربیک یکی از ترکیباتی است که تا حدودی مقاومت گیاهان به تنش را بالا می­برد. لذا پژوهشی با هدف بررسی تأثیر غلظت­های مختلف اسید اسکوربیک (صفر، 250، 500 و 750 میلی‌گرم در لیتر) بر نهال­های زیتون رقم ̕باغملک̔ در شرایط کم آبی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام گردید. در این آزمایش تیمارهای آبیاری شامل (100، 66 و 33 درصد آب قابل استفاده) بود. نتایج اثر برهمکنش آبیاری و اسید اسکوربیک نشان داد که در غلظت 250 میلی‌گرم در لیتر اسید اسکوربیک و تیمار 33 درصد آب قابل استفاده نسبت به شاهد وزن تر ریشه از 11/36 به 79/57 گرم، وزن خشک ریشه از 16/18 به 29/27 گرم، طول ساقه از 33/62 به 68 سانتی‌متر و سطح برگ از 5958 به 7123 سانتی‌متر مربع افزایش یافت. همچنین در غلظت 250 میلی‌گرم در لیتر اسید اسکوربیک و 66 درصد آب قابل استفاده در مقایسه با شاهد وزن تر ریشه از 66/37 به 49/51 گرم، وزن خشک ریشه از 74/21 به 65/22 گرم، وزن تر ساقه از 47/27 به 04/37 گرم، وزن خشک ساقه از 61/23 به 78/25 گرم، طول ساقه از 61 به 67 سانتی­متر و سطح برگ از 6722 به 7549 سانتی­متر مربع افزایش یافت. اثر متقابل اسید اسکوربیک و تیمار کم آبی نشان داد که غلظت 250 میلی­گرم در لیتر اسید اسکوربیک باعث افزایش محتوی نسبی آب در هر سه تیمار آبی به ترتیب 59، 50 و 54 درصد نسبت به تیمار شاهد (حدود 40 درصد) گردید. همچنین پتانسیل آب ساقه در تیمار آبی 33 درصد تا حدود 3/4- مگاپاسکال کاهش یافت درحالی­که استفاده از غلظت 250 میلی­گرم در لیتر اسید اسکوربیک باعث گردید تا پتانسیل آب ساقه تا حدود 9/3- افزایش یابد. به طور کلی نتایج نشان داد که تیمار اسید اسکوربیک در نهال­های زیتون باعث کاهش اثر منفی تنش کم آبی می­گردد.