بررسی اثر تنش رطوبتی و منابع کودهای شیمیایی و آلی بر عملکرد دانه و ترکیبات فنلی ریشه سرخارگل Echinacea purpurea L.

Abstract

این آزمایش به منظور بررسی تأثیر سطوح تنش رطوبتی و منابع کودهای شیمیایی و آلی بر صفات مورفولوژیکی، عملکرد و ترکیبات فنلی گیاه دارویی سرخارگل طی دو سال زراعی 1395 و 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به­صورت کرت­های خرد شده در قالب فاکتوریل و در 3 تکرار اجرا گردید. در کرت­های اصلی سطوح تنش رطوبتی شامل 3 سطح عدم تنش رطوبتی )6000 متر مکعب در هکتار)، تنـش رطوبتـی متوسـط)4500 متر مکعب در هکتار) و تنش رطوبتی شدید )3000 متر مکعب در هکتار)و در کرت­های فرعی 8 تیمار کودی شامل کود شیمیایی کامل NPK20+20+20 (500 کیلوگرم در هکتار)، ورمی­کمپوست (6000 کیلوگرم در هکتار)، هیومیک­اسید (20 لیتر در هکتار) و تیمار ترکیبی هیـومیـک اسید (20 لیتر در هکتار)+کود شیمیایی کامـل NPK20+20+20 (500 کیلوگرم در هکتار)، تیمار ترکیبی هیومیک اسید (20 لیتر در هکتار)+ورمـی­کمپوسـت (6000 کیلوگرم در هکتار)، تیمـار ترکیبی ورمی­کمپوست (3000 کیلوگرم در هکتار)+کود شیمیایی کامل NPK20+20+20 (250 کیلوگرم در هکتار) و ترکیب سه بخشی کود شیمیایی­کامل (250 کیلوگرم در هکتار) +ورمی­کمپوست(3000 کیلوگرم در هکتار)+ هیومیک­اسید (20 لیتر در هکتار) و شاهد بودند. در این آزمایش بیشترین وزن خشک ساقه، گل و زیست توده در تیمار ورمی­کمپوست و عدم تنش و کمترین مقادیر این صفات در تنش شدید و شاهد مشاهده گردید. بیشترین وزن خشک برگ و ریشه در تیمار ورمی­کمپوست+ هیومیک­اسید و تنش متوسط و کمترین وزن خشک برگ در تیمار تنش شدید و شاهد مشاهده شد. بیشترین عملکرد دانه در تیمار­های ورمی­کمپوست+هیومیک اسید+کود کامل NPK20+20+20 و تیمار کود کامل NPK20+20+20 هر دو در شرایط عدم تنش مشاهده شدند. با افزایش تنش نسبت ریشه به اندام­های هوایی افزایش یافت و بیشترین مقادیر آن در تیمار شاهد و تنش شدید و کمترین مقادیر آن در تیمار ورمی­کمپوست و عدم تنش مشاهده شد. بیشترین مقادیر ترکیبات فنلی ریشه در تیمار هیومیک اسید+ورمی­کمپوست و تنش شدید و کمترین مقادیر آن در تیمار هیومیک اسید و عدم تنش مشاهده شد لذا تولید این گیاه در شرایط تامین رطوبتی 3000متر مکعب در هکتارو استفاده از تیمارهای کودی حاوی ترکیبات هیومیکی و ورمی‌کمپوست قابل توصیه است.