تأثیر فورکلرفنورون بر پیازچه‌زایی، ترکیبات فیتوشیمیایی و خواص آنتی‌اکسیدانی موسیر (Allium hirtifolium)

Abstract

این مطالعه با هدف بررسی اثر پیش تیمار و محلول‌پاشی فورکلرفنورون روی پیازچه‌زایی، ترکیبات فیتوشیمیایی و خواص آنتی‌اکسیدانی پیاز موسیر اجرا گردید. پیش تیمار پیازها از طریق غوطه‌ور سازی آن‌ها در غلظت‌های مختلف فورکلرفنورون (0، 5 و 10 میلی‌گرم در لیتر) به مدت 24 ساعت انجام شد، همچنین محلول‌پاشی با چهار غلظت فورکلرفنورون (0، 50، 100 و 150 میلی‌گرم در لیتر) دو، چهار و شش هفته پس از کاشت صورت گرفت.‌ پیش تیمار و محلول‌پاشی با فورکلرفنورون به‌طور معنی‌داری تعداد برگ در هر بوته، وزن تر و وزن خشک پیازها را نسبت به نمونه شاهد افزایش دادند، ولی تعداد پیازچه‌های تولیدی تحت تأثیر تیمارها تغییری نشان نداد. مقدار آلیسین پیازهای موسیر تحت تأثیر تیمارهای مورد بررسی تغییر معنی‌داری نداشت و به‌طور متوسط مقدار آن 859/0 میلی‌گرم در هر گرم بافت تازه پیاز بود. تیمار با فورکلرفنورون سبب افزایش معنی‌دار مقدار فنل کل پیازها گردید و بیشترین مقدار آن (585/1 میلی‌گرم گالیک اسید در هر گرم بافت تازه پیاز) در پیش تیمار 5 میلی‌گرم در لیتر و محلول‌پاشی 100 میلی‌گرم در لیتر فورکلرفنورون به‌دست آمد. فعالیت‌های آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز تحت تأثیر تیمارهای مختلف فورکلرفنورون افزایش معنی‌داری نسبت به نمونه شاهد نشان دادند. افزایش مقدار فنل و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان سبب افزایش فعالیت آنتی‌اکسیدانی پیازهای موسیر تیمار شده گردید. بر اساس نتایج به‌دست آمده، پیش تیمار 10 میلی‌گرم در لیتر همراه با محلول‌پاشی 100 میلی‌گرم در لیتر با فورکلرفنورون می‌تواند راهکار مناسبی برای افزایش عملکرد و کیفیت پیازهای موسیر از طریق افزایش وزن و خواص آنتی‌اکسیدانی آن‌ها باشد.