اثر آبیاری یک‌طرفه بر تغییر شاخص‌های تنش خشکی، تغذیه، فعالیت آنتی اکسیدانی و فتوسنتزی گوجه‌فرنگی رقم ’ فالکاتو‘

Abstract

کاهش میزان آبیاری از طریق آبیاری کاهشی یک‌طرفه یا موضعی (PRD) باعث صرفه‏جویی در آب و هزینه‏های تولید می‏شود. بدین منظور آزمایشی جهت مقایسه آبیاری یک‌طرفه و آبیاری معمولی بر گوجه فرنگی رقم فالکاتو در دانشگاه مسی نیوزلند به اجرا در آمد، تیمارها به صورت شاهد (آبیاری در حد ظرفیت مزرعه در هر بار آبیاری به کل حجم ریشه) و PRD (آبیاری به صورت نصف ظرفیت مزرعه فقط به یک سمت ریشه در هر دور آبیاری) ترتیب داده شد. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و سوپراکسیداز دیسموتاز در تیمار آبیاری یک‌طرفه نسبت به شاهد افزایش داشت. کاهش فتوسنتز، هدایت مزوفیلی و کارآیی مصرف آب فتوسنتزی، وزن تر و خشک ریشه و شاخساره در تیمار آبیاری یک‌طرفه نسبت به تیمار شاهد مشاهده شد. بازده کسب مواد غذایی (NACE) برگ به ترتیب برای عناصر سدیم و روی بالاترین و کم‌ترین میزان بازده کسب مواد غذایی در فسفر زمانی‌که آبیاری موضعی در مقایسه با شاهد اعمال شد مشاهده گردید، شاخص‌های عملکردی از جمله میانگین عملکرد (MP) افزایش معنی‌دار و 63 درصدی نسبت به اولین برداشت میوه داشت، شاخص پایداری عملکرد (YSI) 46 درصد در سومین برداشت میوه نسبت به دومین برداشت کاهش یافت. شاخص مقاومت (TOL) در آخرین برداشت میوه 80 درصد نسبت به اولین برداشت افزایش داشت، هم‌چنین میانگین ژئومتری عملکرد (GMP) در دومین برداشت نسبت به اولین برداشت 62 درصد افزایش مشاهده شد.