بررسی سازگاری و مقایسه 15 رقم زیتون ایرانی و خارجی تحت شرایط سرپل ذهاب

Abstract

این پژوهش به منظور بررسی قابلیت سازگاری 15 رقم تجارتی زیتون در قالب طرح بلوک کامل تصادفی (RCBD) با سه تکرار به مدت سه سال (1386تا 1388) در ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو واقع در منطقه گرم و خشک سرپل ذهاب اجرا شد. در این آزمایش صفات رویشی و زایشی میوه بر اساس دیسکریپتور (I.O.O.C) اندازه‌گیری شدند. آغاز ظهور خوشه‌های گل در ارقام نسبت به سال و رقم به طور معنی‌داری متفاوت بود. دوره گل‌دهی حدودا از دهه اول فروردین تا نیمه اول اردیبهشت ماه در هر سال مشاهده شد. کرونیکی رقمی دیررس دارای میوه‌های خیلی ریز به وزن (59/0 گرم) بود. دارای بیشترین درصد تشکیل میوه (7/10%)، ماده خشک (2/42%) و روغن براساس وزن‌تر میوه ( 2/12%) بود. همچنین رقم آمفی سیس نیز دارای ( 1/ 12%) روغن در وزن‌تر میوه بود. ماری رقمی زودرس بوده، کمترین درصد ماده خشک (5/27% ) و روغن براساس وزن‌تر میوه (2/5%) را دارا بود. کنسروالیا بیشترین وزن میوه (2/4 گرم)، گوشت و عملکرد میوه در هکتار (6700 کیلوگرم) را داشت. از طرف دیگر، کمترین درصد تشکیل میوه و عملکرد در هکتار در ژنوتیپ گرگان 1 با (720 کیلوگرم) و در رقم روغنی رودبار با (637 کیلوگرم) مشاهده شد. نتایج نشان داد که دما نقش مهمی در به تاخیر انداختن وضعیت فنولوژیکی و تکامل جوانه‌ها در گلدهی دارد. همچنین درصدروغن در میوه‌ها‌ی زیتون کاملا وابسته به شرایط محیطی و ژنتیکی است. به طوری که ارقام کنسروی به ترتیب کنسروالیا، مانزانیلا و سویلانا و همچنین رقم دو منظوره زردزیتون و رقم روغنی آمفی سیس نسبت به سایر ارقام مورد مطالعه در شرایط آب و هوایی سرپل ذهاب بهتر بودند.