تاثیر زمان برداشت و نوع بافت میوه بر میزان هسپریدین موجود در ارقام میوه لیموترش

Abstract

فلاونوئیدها از مواد غذایی هستند که خود بخشی از ترکیبات معطر پلی‌فنل‌ها می‌باشند. هسپریدین یکی از فلاونوئیدها می‌باشد که کاربرد زیادی در درمان بسیاری از بیماری‌ها بویژه واریس پا دارد. هدف از این تحقیق تاثیر نوع بافت و زمان برداشت میوه‌های لیموترش خوشه‌ای، اورکا و لیسبون بر تولید فلاونوئید هسپریدین می‌باشد. این تحقیق در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه عامل بافت (برون‌بر، میان‌بر و درون‌بر)، زمان برداشت (45، 75، 105 و 135 روز بعد از گلدهی کامل) و رقم (اورکا، لیسبون و خوشه‌ای) در 3 تکرار انجام گرفت. متغییرهای اندازه‌گیری شده شامل وزن تر میوه، قطر میوه، ضخامت پوست میوه، درصد ماده خشک و مقدار هسپریدین موجود در عصاره بافت‌های مختلف میوه بوده است. استخراج مواد با استفاده از متانول و اندازه‌گیری فلاونوئید با دستگاه HPLC صورت گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که وزن میوه، قطر میوه، ضخامت پوست میوه، مقادیر ماده خشک میوه و همچنین مقدار هسپریدین به شدت تحت تاثیر زمان برداشت میوه بوده است. تغییرات قطر میوه متناسب با وزن آن بوده است. بیشترین میزان وزن میوه در ارقام لیموترش لیسبون و لیموترش اورکا به ترتیب (39/88 و 72/84 گرم) در مرحله چهارم برداشت (135 روز پس از گلدهی کامل) و کمترین آن در لیموترش خوشه‌ای (16/4 گرم) در مرحله اول برداشت (45 روز پس از گلدهی کامل) تولید شد. بیشترین میزان قطر میوه در رقم لیسبون (81/54 میلی‌متر) در مرحله چهارم برداشت وکمترین قطر میوه (75/20 میلی‌متر) در مرحله اول برداشت در رقم اورکا به وجود آمد. ضخامت پوست میوه ابتدا افزایش سپس کاهش یافته است. در بین ارقام، لیموترش خوشه‌ای بیشترین ضخامت پوست میوه (16/7 میلی‌متر) و لیموترش اورکا کمترین (66/4 میلی‌متر) ضخامت پوست را داشته است. درصد ماده خشک میوه‌ها در اولین مرحله برداشت افزایش، سپس کاهش یافت. بیشترین درصد وزن خشک در لیموترش خوشه‌ای (83/22درصد) و کمترین آن در لیموترش لیسبون (36/11 درصد) تولید شده‌است. بیشترین میزان هسپریدین (93/1606 میلی‌گرم در لیتر) در لیموترش لیسبون، 45 روز بعد ازگلدهی کامل به دست آمد و بعد از آن تا زمان برداشت کاهش یافت. بیشترین میزان هسپریدین در بافت میان‌بر میوه تولید گردید. لیموترش لیسبون بهترین رقم لیمو از لحاظ مقدار هسپریدین در مقایسه با دو رقم دیگر می‌باشد.