بررسی سرعت رشد میسلیوم و عملکرد جدایه های مختلف قارچ خوراکی دکمه ای سفید (Agaricus bisporus) در ایران

Abstract

در بین قارچ‌های خوراکی، قارچ خوراکی تکمه‌ای سفید، رایج‌ترین قارچی است که در سراسر جهان کشت می‌شود. به منظور بررسی سرعت رشد میسیلیوم و عملکرد جدایه‌های قارچ خوراکی دکمه‌ای سفید در محیط کشت جامد، اسپاون و کمپوست، پژوهشی در پژوهشکده قارچ دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، در سال 1393 انجام شد. هجده جدایه قارچ خوراکی دکمه‌ای سفید از لحاظ سرعت رشد میسیلیوم روی محیط-های کشت پوتیتو دکستروز آگار (PDA)، عصاره کمپوست (CYM) و کمپوست، کلاس رشدی و تیپ رشدی میسلیوم و عملکرد مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تفاوت بسیار معنی‌داری بین جدایه‌های قارچ خوراکی دکمه‌ای از نظر سرعت رشد میسیلیوم در محیط‌های کشت و میزان عملکرد وجود دارد. در محیط کشت PDA، بیشترین سرعت رشد به میزان 9/1 میلی‌متر در روز و قطر نهایی پرگنه 1/8 سانتی‌متر، متعلق به جدایه 2200 بود. همچنین، این جدایه از لحاظ سرعت رشد میسیلیوم در محیط CYM و پوشاندن سطح اسپاون و کمپوست نیز جزء جدایه‌های سریع بود و به همراه جدایه A15a از لحاظ عملکرد نیز از جمله‌ جدایه‌های با عملکرد زیاد بودند (A15a و 2200 به ترتیب 1/22 و 4/19 کیلوگرم در متر مربع). همچنین، بر اساس نتایج به دست آمده، سرعت رشد میسیلیوم با عملکرد همبستگی مثبت و معنی‌داری داشت و جدایه‌های با سرعت رشد میسیلیوم بیشتر عملکرد بیشتری تولید کردند. طبق نتایج به دست آمده، همبستگی مثبت و معنی‌داری بین سرعت رشد میسیلیوم در محیط کشت CYM و سرعت پوشاندن سطح کمپوست توسط میسیلیوم مشاهده شد، که می‌تواند به عنوان محیط کشت مناسب برای مقایسه سرعت رشد میسیلیوم در محیط آزمایشگاهی مورد استفاده قرار گیرد.