تنوع ژنتیکی، همبستگی و تجزیه علیت در توده‌های بومی پیاز ایران

Abstract

به منظور بررسی پارامترهای ژنتیکی توده­های بومی پیاز ایران، بذر 20 توده بومی در آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی طی دو سال کشت شد. تجزیه واریانس داده­ها نشان داد که میان توده­ها از نظر کلیه صفات مورد بررسی تنوع وجود دارد. عملکرد تک بوته پیاز بیشترین ضریب تغییرات فنوتیپی و ژنوتیپی را به ترتیب 81/27 و 27/24 درصد داشت. همچنین وراثت پذیری و بازده ژنتیکی این صفت بالا بود. عملکرد تک بوته پیاز همبستگی مثبت و معنی داری با طول برگ، تعداد برگ، قطرپیاز و طول پیاز در سطح فنوتیپی و ژنوتیپی داشت. تجزیه علیت نشان داد که قطر پیاز بیشترین اثر مستقیم مثبت را بر عملکرد تک بوته پیاز دارد. اثر غیر مستقیم طول برگ از طریق قطر پیاز بر عملکرد قابل توجه بود. بنابراین گزینش بوته‌های با طول برگ بیشتر که دارای قطر سوخ زیادی هستند، می­تواند در اصلاح برای افزایش عملکرد پیاز مفید باشد.