ارزیابی تاثیر ترکیبات مختلف خاکهای پوششی بر عملکرد و کیفیت قارچ دکمه ای سفید Agaricus bisporus (Lange)

Abstract

خاک پوششی که در صنایع پرورش قارچ دکمهای به صورت استاندارد استفاده میشود، حدود یک سوم هزینههای تولید را به خود اختصاص میدهد. کیفیت و نوع خاک مورد استفاده در این مرحله تاثیر بسیار مهمی در عملکرد و سایر صفات مورفولوژیک قارچ خواهد داشت. به منظور بررسی تاثیر انواع ترکیبات خاک پوششی قارچ دکمه‌ای سفید(Lange) Agaricus bisporus آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقات قارچ‌های خوراکی، گروه زیست فناوری قارچ‌های صنعتی، جهاد دانشگاهی خراسان رضوی در زمستان سال 1394 انجام پذیرفت. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با 8 تیمار و 3 تکرار انجام پذیرفت. تیمارها شامل 1- خاک پیت 100درصد، 2- خاک پیت 60 درصد + ورمی کمپوست40 درصد ، 3- خاک پیت 60 درصد + کوکوپیت 40 درصد ، 4- خاک پیت 60 درصد + ذغال فعال 40 درصد ، 5- خاک پیت 60 درصد + کمپوست مصرف شده40 درصد ، 6- خاک پیت 60 درصد + ورمی کمپوست 30 درصد + ذغال فعال 10 درصد ، 7- خاک پیت 60 درصد + کوکوپیت 30 درصد + ذغال فعال 10 درصد ، 8- خاک پیت 60 درصد + کمپوست مصرف شده 30 درصد + ذغال فعال 10 درصد بودند. تیمارهای مورد نظر در کیسه‌های کمپوست تلقیح شده با نژاد تجاری A15 با ابعاد 40×60 سانتی اضافه شد. صفات مورد بررسی شامل عملکرد، میانگین وزنی قارچ‌ها، تعداد قارچ در هر کیسه، میانگین طول ساقه و میانگین قطر کلاهک در هر کیسه قارچ بودند، که در هر فلش برداشت به صورت جداگانه اندازه‌گیری گردید. صفات در فاصله زمانی خاک‌دهی تا اولین فلش برداشت و طول دوره برداشت درمجموع هر سه فلش برداشت اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد تیمارهایی که در ترکیب خاک پوششی آن‌ها از40 درصد‌ کوکوپیت و همچنین 30 درصد کوکوپیت و 10 درصد ذغال فعال به همراه خاک پیت استفاده شده بود بیشترین عملکرد، تعداد میوه و طول دوره میوه‌دهی و کوتاه‌ترین زمان خاک‌دهی تا اولین فلش را به عنوان صفتی مطلوب دارا بودند، هرچند میانگین وزنی قارچ‌ها و قطر کلاهک آن‌ها کمتر از سایر تیمارها بود که بازارپسندی محصول را تا اندازه‌ای تحت تاثیر قرار می دهد. دو تیمار که در ترکیب خاک پوششی آن‌ها یکی از 40 درصد کمپوست مصرف شده و همچنین 30 درصد کمپوست مصرف شده و 10 درصد ذغال فعال به همراه خاک پیت استفاده شده بود کم‌ترین عملکرد، تعداد میوه و طول دوره میوه دهی و بیشترین زمان خاک دهی تا اولین فلش را به عنوان یک صفت نامطلوب دارا بودند، هرچند این دو تیمار بالاترین میانگین وزنی و قطرکلاهک را دارا بودند. بطور کلی نتایج نشان داد که استفاده از کمپوست مصرف شده از جنبه اقتصادی مقرون به صرفه نمی‌باشد.