تعیین زاویۀ مناسب صفحات مغروق به‌منظور کنترل فرسایش ساحل پیچان‌رود

Abstract

رودخانه‌ها در محل قوس‌ها به‌دلیل تشکیل الگوهای سه‌بعدی جریان همواره در معرض فرسایش در پنجۀ ساحل خارجی و رسوب‌گذاری در ساحل داخلی می‌باشند. روش‌هایی که تاکنون به‌منظور اصلاح الگوی جریان ارائه شده‌اند برروی بستر احداث می‌شوند؛ بنابراین خود سازه‌ها در این روش درمعرض آبشستگی قرار دارند. از این‌رو، در مطالعۀ حاضر کارایی صفحات مغروقی که بالای بستر نصب می‌شوند به‌صورت آزمایشگاهی مطالعه شده‌است. برای رسیدن به اهداف این تحقیق ابتدا مدل فیزیکی از قوس 180 درجه‌ای رودخانۀ کارون در شرایط بستر متحرک احداث گردید. آزمایش‌های متعددی در شرایط عدد فرود 0.2 (معادل عدد فرود در دبی دو سالۀ کارون) و در شش زاویۀ مختلف نصب صفحات برابر 10، 20، 30، 40، 50 و 60 درجه نسبت به ساحل یا خط جریان انجام گرفت. نتایج نشان داد که نصب صفحات به‌طور مؤثری چالۀ آبشستگی را از محل پنجۀ ساحل به میانۀ قوس منتقل می‌کند. ضمن این‌که هیچ‌گونه آبشستگی در بستر مشاهده نمی‌شود. از مقایسۀ تغییرات بستر با زوایای مختلف مشخص گردید که در زاویۀ نصب 40 درجه چالۀ آبشستگی کوچک‌تر و دورتر از ساحل نسبت به سایر زوایا اتفاق افتاده‌است.