تجربه زیسته مادران از رعایت حقوق شهروندی در بحران کووید19

Abstract

پیش زمینه و هدف: در دنیای معاصر، زندگی سالم و آرام در گرو توجه به حقوق و تعهد افراد نسبت به خود و به دیگران می‌باشد. در این خصوص، زمانی که بحرانی همچون کووید 19، جامعه انسانی را متأثر می‌سازد، حقوق شهروندی و چگونگی احترام به آن اهمیتی اساسی دارد و از آنجایی که مبنای اصلی آموخته‌های فرزندان در درون خانواده بویژه در ارتباط با مادران است و فرزندان با الگوی گیری از رفتارهای مادران نقش‌‌ های اجتماعی خود را کسب می‌کنند شناخت ادراک مادران اهمیت بسزایی دارد؛ از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی تجربه زیسته مادران کودکان پیش دبستانی از رعایت حقوق شهروندی در بحران کرونا بود. روش: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی به شیوه پدیدارشناسی توصیفی هوسرل انجام گرفت. مشارکت کنندگان بالقوه پژوهش، تعداد 13 مادر دارای فرزند پیش دبستانی بودند که به شیوه روش بارز با اصل اشباع شدگی نمونه به صورت هدفمند انتخاب شدند و با مصاحبه نیمه ساختارمند (تلفنی)، بررسی گردیدند. با توجه به نوع پژوهش،در ضمن مصاحبه‌ها آشنایی مادران به نقش الگو پذیری شان برای فرزندان و آشنایی با بیماری کرونا بررسی گردید و در نهایت تجربه مادران از رعایت حقوق شهروندی در بحران کرونا واکاوی شد. یافته‌ها: تحلیل مصاحبه‌ها به شیوه شبکه مضامین نشان داد به طور کلی دو مضمون فراگیر شامل مسئولیت فرد در قبال جامعه و مسئولیت جامعه در قبال فرد در تجربه زیسته مشاهده می‌شود و 9 مضمون سازمان دهنده شامل؛ حق سلامت جسم، سلامت روان، سلامت اجتماعی، حق آموزش و پرورش، حقوق اقتصادی، ارتباط با دیگران، رفتارهای مناسب در مکان‌‌ های عمومی ‌و رفتارهای مناسب در محیط زیست را شامل شده است. همچنین مضامین پایه بدست آمده شامل؛ 32 مضمون از جمله رعایت پروتکل بهداشتی، بیکاری، کنترل استرس، امکانات آموزشی مناسب، رعایت فاصله اجتماعی، ماسک زدن، برخورداری از خدمات بهداشتی و پزشکی و ... بود. نتیجه گیری: از آنجایی که در بیماری کووید 19 درمان قطعی و مشخصی وجود ندارد، پیشگیری و رعایت پروتکل‌ های بهداشتی نوعی حق شهروندی محسوب می‌شود که همه افراد جامعه باید رعایت کنند. یافته های پژوهش حاضر در چگونگی تجربه زیسته مادران، تأییدی بود بر لزوم توجه به احترام به قوانین و اصولی که منجر به بقای فرد و جامعه می‌شود.