فراتحلیل مطالعات عوامل موثر بر سبک زندگی سلامت محور در ایران ( از سال 1385 تا1398)

Abstract

فراتحلیل مطالعات عوامل موثر بر سبک زندگی سلامت محور در ایران ( از سال 1385 تا1398) چکیده سابقه و هدف: در چنددهه اخیر و با توجه به چرخش های نظری رخ داده در جامعه شناسی از مفهوم طبقه به سبک زندگی، سبک زندگی سلامت محور در کانون تمرکز پژوهش های اجتماعی قرار گرفته و بعنوان پدیده ای با دلالت های متکثر، رفتارهای فردی و جمعی مرتبط با سلامت را مطالعه می کند. مواد و روش ها: پژوهش حاضر با استفاده از روش فراتحلیل به دنبال سنجش عوامل موًثر بر سبک زندگی سلامت محور در جامعه ایران است و جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه پژوهش‌هایی است که پیرامون سلامت و سبک زندگی سلامت از سال 1385 تا پایان سال 1398 انجام شده است و از مجموع 65پژوهش انجام شده، در نهایت 11 پژوهش به عنوان نمونه انتخاب شدند و بر اساس تحلیل های آماری نرم افزار CMA2 بررسی شده اند. نتایج: بر اساس یافته‌های حاصل از این مطالعه، متغیر پایگاه اجتماعی-اقتصادی با اندازه اثر 0.085 بیشترین میزان اثر را بر سبک زندگی سلامت داشته است و از میان متغیرهای سن، جنس و تحصیلات، اندازه اثر متغیر جنس با میزان 0.66 بیش از دو متغیر دیگر است. از میان متغیرهای اجتماعی اثرگذار بر سبک زندگی سلامت، تنها اندازه اثر سرمایه اجتماعی معنادار با مقدار 0.053 معنادار است. در بحث سوگیری انتشار، نتایج حاصل از نمودار قیفی و آزمون بگ و مزومدار نشان می دهد، غالب مطالعات انجام شده در سطح میانی قیف قراردارند و و برحسب آزمون بگ و مزومدار که درصد آن بزرگتر از 05/. است که برای رد نتایج بدست آمده، نتایج آزمون N ایمن از خطا نشان میدهد، باید 131 مطالعه دیگر انجام شود تا در برآوردهای پژوهش فعلی، بتوان شک نمود. نتیجه گیری: بنظر می رسد از میان عوامل ساختاری گوناگون پایگاه اقتصادی و اجتماعی سرمایه اجتماعی و ابعاد آن بالاترین اثر را بر بهبودبخشی کیفیت سبک زندگی سلامت محور افراد دارد و از میان عوامل زمینه ای؛ جنس بیش از سایر متغیرها اثرگذار است.