شاخص های ارزشیابی نظام تامین مالی سلامت: مرور حیطه ای

Abstract

مقدمه: نظام تامین مالی سلامت فرآیند جمع آوری، انباشت و مدیریت منابع مالی و خرید خدمات سلامت مورد نیاز مردم با هدف تامین، حفظ و ارتقای سلامتی مردم و حمایت مالی از آنها در مقابل هزینه‌های سلامت است. تامین مالی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین کارکردهای نظام سلامت، نقش مهمی در حفظ و ارتقای رفاه مردم جامعه دارد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف تعیین شاخص های ارزشیابی نظام تامین مالی سلامت انجام شد. روش کار: این مطالعه با روش مرور حیطه‌ای در خرداد و تیر 1399 در دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. کلیه مقالات منتشر شده در زمینه شاخص های ارزشیابی نظام تامین مالی سلامت در بازه زمانی اول ژانویه 1975 تا 20 می 2020 میلادی (31 اردیبهشت 1399) در 6 پایگاه داده‌ای جستجو و جمع‌آوری شدند. در نهایت، 79 مقاله با روش تحلیل موضوعی با استفاده از نرم‌افزار 10MAXQDA تحلیل شدند. یافته‌ها: 31 شاخص ارزشیابی نظام تامین مالی سلامت شناسایی شد و در 3 دسته جمع‌آوری منابع مالی، انباشت منابع مالی و خرید خدمات سلامت گروه‌بندی شدند. شاخص‌های درصد پرداخت مستقیم از جیب خانوار از کل هزینه‌های سلامت، درصد خانوارهای مواجه شده با هزینه‌های کمرشکن سلامت، سهم هزینه های سلامت از تولید ناخالص داخلی، هزینه کل سلامت، سهم هزینه‌های سلامت از بودجه عمومی دولت، هزینه‌های فقرزای سلامت، سهم بخش خصوصی از هزینه های سلامت و درصد مشارکت خانوارها در تامین مالی سلامت پرتکرارترین شاخص‌های ارزشیابی نظام تامین مالی سلامت بودند. نتیجه‌گیری: میزان جذب و مدیریت منابع مالی، تسهیم ریسک، کارایی، عدالت و پایداری از معیارهای مهم ارزشیابی نظام تامین مالی سلامت هستند. استفاده از شاخص‌ها برای ارزشیابی نظام تامین مالی سلامت ضروری است.