مقاله علمی – پژوهشی: بررسی آسیب شناسی بافتی و تغییرات برخی شاخص‌های خونی ماهیان قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) گونه‌های داخلی و فرانسوی ناشی از باکتری آئروموناس هیدروفیلا (Aeromonas hydrophila)

Abstract

این تحقیق به منظور بررسی آسیب شناسی و تغییرات برخی شاخص‌های خونی ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان داخلی و فرانسوی پس از رویارویی با باکتری آئروموناس هیدروفیلا انجام شده است. برای این کار تیماربندی در 8 تیمار و هر تیمار با 3 تکرار (هر تکرار حاوی 10 عدد بچه ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان با میانگین وزنی 36/0±16 گرم) انجام شد. دو تیمار به عنوان شاهد منفی (شامل بچه ماهیان گونه‌های داخلی و فرانسوی بدون تزریق باکتری)، دو تیمار به عنوان شاهد مثبت (شامل بچه ماهیان گونه‌های داخلی و فرانسوی با تزریق سرم فیزیولوژی)، دو تیمار شامل بچه ماهیان گونه‌های داخلی که با مقدار CFU/ml 106 و 108 باکتری آئروموناس هیدروفیلا و دو تیمار شامل بچه ماهیان نژاد فرانسوی که با مقدار CFU/ml 106 و 108 باکتری آئروموناس هیدروفیلا به روش درون صفاقی مورد تزریق قرار گرفتند بودند. پس از گذشت 20 روز، برای تعیین مقادیر برخی شاخص‌های خون‌شناسی از 6 عدد از ماهی‌های هر تیمار خون‌گیری به‌عمل آمد و پس از آن جهت بررسی‌ آسیب شناسی، بافت‌های کلیه، کبد و طحال ماهی‌ها در محلول فرمالین 10 درصد فیکس گردیدند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که میزان هماتوکریت، هموگلوبین و تعداد گلبول‌های قرمز خون به طور معنی‌داری در تیمارهای آلوده به آئروموناس هیدروفیلا در مقایسه با گروه‌های شاهد کاهش و تعداد گلبول‌های سفید و نوتروفیل‌ها افزایش معنی‌داری یافت. ضایعاتی چون دژنراسیون خفیف سلول‌های کبدی و به‌هم خوردن نظم بافتی و واکوئولاسیون سیتوپلاسمی شدید سلول‌های کبدی و عوارضی نظیر دژنراسیون و نکروز لوله‌های کلیوی و پرخونی، ادم و از دست رفتن سلول‌های دفاعی پالپ طحال، از مهم‌ترین تغییرات بافتی مشاهده شده در تیمارهای آزمایشی در مقایسه با شاهد بود. بیشترین درصد بازماندگی در گروه شاهد بچه ماهیان داخلی بدون تزریق باکتری و تزریق شده با سرم فیزیولوژی مشاهده شد. با توجه به قابلیت بیشتر مقاومت گونه‌های داخلی در کنار تدابیر مدیریتی که توانسته میزان بازماندگی را افزایش دهد، اصلاح و بهبود شرایط محیطی و از بین بردن عوامل استرس‌زا نیز در صورت امکان در کاهش ضایعات ناشی از بیماری می‌تواند موثر باشد.