مقاله علمی – پژوهشی: بررسی خصوصیات مورفومتریک خرچنگ Ocypode rotundata (Miers, 1882)در سواحل جنوب و جنوب غربی جزیره قشم، خلیج فارس

Abstract

خرچنگ‌های شبح از بزرگ‌ترین جمعیت‌های بی‌مهره در سواحل ماسه‌ای سراسر جهان هستند. یکی از انواع خرچنگ‌‌های شبح موجود در سواحل ماسه‌‌ای خلیج فارس و دریای عمان، خرچنگ Ocypode rotundata می‌‌باشد. هدف از این مطالعه تفکیک جمعیت‌‌های خرچنگ O. rotundata با استفاده از 33 صفت ریخت‌‌سنجی انتخاب شده در کاراپاس، پاهای حرکتی، ناحیه شکمی و چنگک بزرگ از طریق تجزیه به مؤلفه‌‌های اصلی (PCA) در نرم افزار R بود. بدین منظور نمونه‌‌های خرچنگ در زمان حداکثر جذر از طریق حفر لانه (150-20 سانتی‌‌متر) از چهار منطقه در سواحل جنوبی و جنوبی غربی جزیره قشم (سکو نفت، سوزا، صلخ و کانی) جمع‌‌آوری شدند. براساس نتایج بدست آمده، بین خرچنگ‌‌های برخی از مناطق از لحاظ ریختی و شکل بدن تفاوت‌‌هایی وجود داشت. اما بیشتر جمعیت‌‌ها دارای هم‌‌پوشانی بودند که نمی‌‌توان آنها را به طور کامل با توجه به صفات ریخت‌‌سنجی بررسی شده جدا کرد. از جمله صفات ریخت‌‌شناسی شاخص به‌دست آمده که تنوع بین افراد را توجیه می‌‌کنند، می‌‌توان به طول سومین پای حرکتی، ارتفاع بدن، طول ناحیه شکمی، پهنای اولین بند ناحیه شکمی ، پهنای پنجمین بند ناحیه شکمی ، طول چنگک و طول مروس اشاره کرد.