عملکرد تیروئید مادر و وزن گیری درطول بارداری: مطالعه نقلی

Abstract

زمینه و هدف: میزان افزایش وزن در دوران بارداری می‌تواند پیامدهای بارداری را تحت تأثیر قرار دهد و عوامل مختلفی می‌توانند بر این میزان تأثیر بگذارند. به نظر می‌رسد که عملکرد تیروئید مادر نیز بر میزان وزن گیری مادر در دوران بارداری مؤثر بوده و متعاقباً ممکن است بر نتایج مادر و کودک تأثیر بگذارد. مطالعات در زمینه ارتباط عملکرد تیروئید مادر با افزایش وزن دوران حاملگی محدود می باشند. بر این اساس در این مطالعه مروری، مطالعات انجام شده در زمینه تأثیر عملکرد تیروئیدی مادر بر وزن گیری دوران بارداری مورد بررسی قرار گرفتند. روش کار: در این بررسی مروری پایگاه‌های PubMed ، Web of Science و Scopus و نیز پایگاه‌های فارسیSID ، Irandoc و Magiran، با کلمات کلیدی مناسب برای مقاله مرتبط انگلیسی و فارسی تا اسفند ۱۳۹۸ برابر با مارس ۲۰۲۰ جستجو شدند. در این مطالعه مروری از بین ۱۲۱ مقاله بدست آمده در جستجوی اولیه، ۵ مطالعه واجد شرایط مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها: افزایش وزن مادر در اوایل بارداری تا حد زیادی منعکس‌کننده رسوب چربی مادر و در اواسط و اواخر بارداری منعکس‌کننده افزایش مایعات مادر و مایع آمنیوتیک و رشد جنین، جفت و رحم است. مطالعات نشان داده‌اند که سطح تیروکسین آزاد (FT4) مادر ارتباط مهمی به ذخایر چربی مادر داشته و سطح پایین‌تر FT4 در اواسط بارداری با افزایش خطر افزایش وزن بیش‌ازحد حاملگی همراه بوده است. تغییرات ایجاد شده در سطح لپتین با افزایش وزن در ارتباط بوده و ممکن است از طریق تحریک محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-تیروئید بر عملکرد تیروئید تأثیر بگذارند. همچنین مطالعات مبنی بر ارتباط شاخص توده بدنی (BMI) بالا با FT4 مادر ممکن است با اثر گنادوتروپین کوریونی انسان(hCG) توضیح داده شوند. نتیجه‌گیری: اطلاعات زیادی در مورد رابطه عملکرد تیروئید مادر در دوران بارداری با افزایش وزن حاملگی در دسترس نبوده و مکانیسم‌های اساسی در در این زمینه نامشخص می‌باشند. به نظر می‌رسد اثر هورمون‌های تیروئید بر افزایش وزن مادر از طریق مسیرهای مختلف بیولوژیکی باشد و در این رابطه یک اثر دو طرفه ارائه گردیده است. اگرچه عملکرد تیروئید تأثیر روشنی در متابولیسم پایه داشته و می‌تواند بر ذخایر چربی تأثیر گذارد، با این حال افزایش وزن ممکن است منجر به تغییر عملکرد تیروئید شود. در این زمینه مطالعات بیشتری لازم است.