مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر استرس ادراک شده افراد مبتلا به کبد چرب غیر الکلی

Abstract

زمینه و هدف: مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (Mindfulness-Based Cognitive Therapy -MBCT) و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (Acceptance and Commitment Therapy -ACT) بر استرس ادراک شده، در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی (Nonalcoholic Fatty Liver Disease-NAFLD) انجام شد. روش ­کار: این مطالعه یک طرح نیمه تجربی با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه با اجرای پیش­آزمون، پس­آزمون و پیگیری دو ماهه بود. این پژوهش در سال 1398 در شهر تهران در جامعه آماری افراد با تشخیص NAFLD انجام شد. در این پژوهش 45 فرد مبتلا به NAFLD به­شیوه هدفمند انتخاب شدند و بر حسب تصادف در سه گروه گمارده شدند و از آن­ها پیش­آزمون دریافت شد. سپس هر یک از گروه­های آزمایش در طول ده جلسه دو ماهه تحت مداخله گروهی قرار گرفتند و گروه گواه همان مداخلات معمول خود را از مراکز درمانی دریافت می­کرد. در هر سه مرحله سنجش، مقیاس استرس ادراک شده اجرا شد. به­منظور تحلیل داده­ها از آزمون تحلیل واریانس اندازه­گیری­های مکرر با نرم­افزار SPSS-22 استفاده شد. یافته ­ها: نتایج نشان داد که مداخلات MBCT و ACT در طول زمان به­طور معنی­داری موجب کاهش استرس ادراک شده در شرکت­کنندگان شد، اما در گروه گواه هیچ تفاوت معنی­داری در طول زمان مشاهده نشد (001/0>p) و مداخلات روانشناختی تا 37% باعث کاهش استرس در شرکت­کنندگان شده­اند. نتیجه­ گیری: در مجموع می­توان نتیجه گرفت که مداخلات روانشناختی با داشتن ظرفیت­های مناسب و ارائه تغیرات مطلوب نقش موثری در کاهش استرس در افراد مبتلا به NAFLD داشتند.