شناسایی مناطق مستعد آبگرفتگی برای جمع‌آوری رواناب شهری با استفاده از مدل ماشین بردار پشتیبان

Abstract

رواناب حاصل از بارندگی در مناطق شهری یکی از منابع آب قابل‌استفاده است که به دلیل عدم توجه و مدیریت صحیح از دسترس خارج می‌شود. علاوه بر این رواناب مازاد بر ظرفیت زهکش‌های شهری باعث ایجاد مشکلات فراوان ازجمله آبگرفتگی و آلودگی محیط‌زیست شهری می‌شود. لذا استفاده ازاین‌رواناب می‌تواند علاوه بر تأمین بخشی از آب موردنیاز در مناطق شهری باعث کاهش آبگرفتی و سیل شهری شود که سامانه‌های استحصال آب باران می‌تواند در این زمینه نقش‌آفرینی کند. هدف از این مطالعه پتانسیل‌یابی مناطق مستعد جهت جمع‌آوری رواناب شهری با استفاده از مدل ماشین بردار پشتیبان است. برای این منظور 46 نقطه آبگرفتگی در شهرک امام علی (ع) شهر مشهد برداشت شد و به‌صورت کاملاً تصادفی 32 نقطه برای گروه آموزش مدل و 14 نقطه برای گروه اعتبار سنجی مدل انتخاب گردید. همچنین از متغیرهای پیش‌بینی کننده ارتفاع، شیب، تراکم کانال‌های زهکشی، فاصله از کانال‌های زهکشی و کاربری اراضی برای اجرای مدل ماشین بردار پشتیبان استفاده گردید. نتایج نشان داد کلاس‌های پتانسیل زیاد و خیلی زیاد برای جمع‌آوری رواناب به ترتیب 63/11 و 49/4 درصد کل منطقه را شامل می‌شود. بخش‌های مرکزی و شمال شرقی پتانسیل بیشتری برای جمع‌آوری رواناب شهری دارند درحالی‌که بخش‌های غربی، شرقی و جنوبی دارای کمترین پتانسیل جمع‌آوری رواناب هستند. همچنین ارزیابی عملکرد مدل ماشین بردار پشتیبان در مرحله آموزش 8/87 درصد و در مرحله اعتبارسنجی 80 درصد به دست آمد که نشان‌دهنده عملکرد "بسیار خوب" مدل است.